Reklama

Józef Chociszewski przypomniany

W Bibliotece Publicznej Miasta Gniezna otwarto wystawę zatytułowaną "Józef Chociszewski - gnieźnieńskie lata". Ekspozycja przygotowana została z okazji 165. rocznicy urodzin znanego działacza oświatowego, autora i wydawcy wielu książek, redaktora "Gazety Gnieźnieńskiej". Wernisaż poprzedził wykład Elżbiety Urbaniak, kustosza Muzeum Początków Państwa Polskiego, na temat życia i działalności Józefa Chociszewskiego.

Niedziela gnieźnieńska 43/2002

Archiwum

Wystawa "Józef Chociszewski - gnieźnieńskie lata"

Wystawa

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Józef Chociszewski urodził się 28 lutego 1837 r. w Chełście koło Czarnkowa. Był najstarszym synem nauczyciela Jakuba i Marii z Dymków. Posłany przez ojca do gimnazjum w Trzemesznie nie ukończył szkoły. Bardziej niż w naukę angażował się w działalność na rzecz zespolenia Słowian, co miało być warunkiem odrodzenia Polski. Założył w Trzemesznie Towarzystwo Wszechsłowiańskie. Potem zakładał tajne organizacje młodzieżowe w okolicznych szkołach. Krótko pracował jako korektor w redakcji Dziennika Poznańskiego. Później wyjechał do Cieszyna i do Chełmna, gdzie współredagował lokalne gazety.
Od roku 1869 J. Chociszewski związał się z Wielkopolską. Początkowo w Poznaniu prowadził własną księgarnię wysyłkową i wydawał popularne książki dla ludu. We wrześniu 1895 r. przeprowadził się do Gniezna. Objął redakcję Gazety Gnieźnieńskiej. Gazeta nosiła podtytuł: "Pismo polityczne dla oświaty i polepszenia doli ludu polskiego". Józef Chociszewski podkreślał, jak ważne jest polskie pismo w sytuacji, gdy w Gnieźnie ukazywały się aż cztery niemieckie gazety. Po kilku miesiącach musiał jednak opuścić redakcję. Główną przyczyną wyrzucenia go z redakcji był antyniemiecki kurs, jaki Józef Chociszewski nadał gazecie. Sytuacja zmusiła go do założenia własnej księgarni i rozwinięcia na szeroką skalę działalności wydawniczej. Mimo podeszłego wieku wydał w Gnieźnie 83 tytuły nowych książek.
Obok księgarni J. Chociszewski prowadził wypożyczalnię książek. Z czytelników odwiedzających tę placówkę uczynił grupę młodych przyjaciół książki. Organizował dla nich wycieczki i zabawy, czytał im książki, uczył patriotycznych pieśni i wierszy, opowiadał o chlubnych i tragicznych momentach polskiej historii. Za swoją działalność był wielokrotnie więziony. J. Chociszewski zmarł 11 listopada 1914 r., nie doczekawszy niepodległości Ojczyzny. Został pochowany na cmentarzu Świętego Krzyża w Gnieźnie.
Bibliografia prac J. Chociszewskiego obejmuje 150 pozycji, nie licząc wydanych przez niego czasopism i kalendarzy, gier towarzyskich i pocztówek. Pisał powiastki, opowiadania, gawędy, humoreski, bajki, sztuki sceniczne, podręczniki, książki historyczne i broszury okolicznościowe. Prawie do śmierci wydawał pocztówki, chociaż ich tematyka drażniła policję, narażając go na szykany i kary. Gry towarzyskie spełniały jednocześnie walor edukacyjny - uczyły geografii i historii. Na wystawie w Bibliotece Publicznej można zobaczyć zarówno grę planszową, jak i mapę wydaną przez J. Chociszewskiego. Zaprezentowana jest także kolekcja pocztówek - polskie stroje ludowe i kilkadziesiąt książek, których autorem bądź edytorem był J. Chociszewski. Najwięcej pozycji pochodzi ze zbiorów Muzeum Początków Państwa Polskiego, a także z Biblioteki Publicznej i zbiorów prywatnych.
Dla uczczenia pamięci Józefa Chociszewskiego nadano w Gnieźnie jego imię jednej z ulic. Podczas wernisażu Ludwik Krumrey (jeden z autorów koncepcji i opracowania wystawy, obok Elżbiety Urbaniak i Janusza Ambroży, dyrektora gnieźnieńskiej biblioteki) zaproponował, żeby Józefa Chociszewskiego uczynić patronem Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna i umieścić tablicę pamiątkową na budynku biblioteki. Kilka osób poddało też myśl, aby J. Chociszewskiego przyjęła za patrona jedna z miejscowych szkół, zaś jej uczniowie przejęli pieczę nad grobem patrona.

Wystawa w bibliotece przy ul. Staszica 12 będzie czynna do końca listopada. Ekspozycję można zwiedzać indywidualnie lub grupowo, codziennie w godzinach 10.00-15.00, po uprzednim zgłoszeniu w administracji biblioteki, telefon (0-61) 426-32-61.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Żołnierz Chrystusa

Niedziela Ogólnopolska 18/2023, str. 22

[ TEMATY ]

św. Florian

Adobe Stock

Św. Florian

Św. Florian

Jako żołnierz i urzędnik cesarski odważnie wyznał wiarę w Chrystusa.

Florian w młodym wieku został dowódcą wojsk rzymskich stacjonujących w Mantem (obecnie w północno-wschodniej Austrii). Był urzędnikiem cesarskim w prowincji rzymskiej Noricum (dzisiaj środkowa Austria). Kiedy wybuchło prześladowanie chrześcijan podczas rządów Dioklecjana, został aresztowany wraz z czterdziestoma żołnierzami i przymuszony do złożenia ofiary bogom, jednak stanowczo tego odmówił. Poddano go chłoście i torturom. Namiestnik prowincji – Akwilin – kazał szarpać jego ciało żelaznymi hakami; wreszcie uwiązano kamień u jego szyi i utopiono go w rzece Enns.

CZYTAJ DALEJ

Warszawa/ W sobotę rozpoczyna się w parafiach peregrynacja relikwii rodziny Ulmów

2024-05-04 07:58

[ TEMATY ]

relikwie

peregrynacja

Marzena Cyfert

Relikwie bł. Rodziny Ulmów

Relikwie bł. Rodziny Ulmów

W sobotę w parafiach archidiecezji warszawskiej i diecezji warszawsko-praskiej rozpoczyna się peregrynacja relikwii błogosławionej rodziny Ulmów - Józefa i Wiktorii i ich siedmiorga dzieci zamordowanych przez Niemców w 1944 r. za ratowanie Żydów. Potrwa do 18 maja.

Peregrynacja rozpocznie się 4 maja w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela na Starym Mieście, gdzie o godz. 19.00 mszy św. będzie przewodniczył kard. Kazimierz Nycz.

CZYTAJ DALEJ

O Świętogórska Panno z Gostynia, módl się za nami...

2024-05-04 20:50

[ TEMATY ]

Rozważania majowe

Wołam Twoje Imię, Matko…

Karol Porwich/Niedziela

Piąty dzień naszego majowego pielgrzymowania pozwala nam stanąć na gościnnej ziemi Archidiecezji Poznańskiej. Wśród wielu świątyń, znajduje się Świętogórskie Sanktuarium, którego sercem i duszą jest umieszczony w głównym ołtarzu obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem i kwiatem róży w dłoni.

Rozważanie 5

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję