Reklama

Kościół

Watykan: od 8 grudnia b.r. wejdą w życie nowe unormowania kar w Kościele

Na mocy konstytucji apostolskiej „Pascite gregem Dei” (Paście owczarnię Bożą), datowanej 23 maja 2021 r., w uroczystość Zesłania Ducha Świętego, papież Franciszek promulgował nowy tekst księgi VI Kodeksu Prawa Kanonicznego, zawierający przepisy dotyczące sankcji karnych w Kościele. Mówi ona m.in. o karaniu sprawców wykorzystywania seksualnego małoletnich, czy przestępstw gospodarczych.

[ TEMATY ]

Watykan

Włodzimierz Rędzioch

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Tekst ten „aby wszyscy mogli łatwo się zorientować i dogłębnie poznać przepisy, o których ona traktuje”, wejdzie w życie 8 grudnia bieżącego roku” – poinformował na konferencji prasowej w Watykanie, przewodniczący Papieskiej Rady Tekstów Prawnych, abp Filippo Iannone, O. Carm.

Mówiąc o przyczynach, dla których konieczna była zmiana treści Księgi VI, sekretarz Rady, bp Juan Ignacio Arrieta Ochoa zauważył, że w latach następujących bezpośrednio po promulgacji Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. można było zauważyć, iż dyscyplina karna zawarta w księdze VI nie spełniła oczekiwań. Kanony dotyczące prawa karnego zostały znacznie zredukowane w porównaniu z kodeksem z 1917 r., ale przede wszystkim zmieniła się podstawowa orientacja systemu. Nowe teksty były często nieokreślone, ponieważ sądzono, iż poszczególni biskupi i przełożeni, których zadaniem było stosowanie dyscypliny karnej, lepiej określą, kiedy i jak karać w najbardziej odpowiedni sposób. Ponadto doświadczenie ukazało trudności ordynariuszy w stosowaniu norm karnych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W tych okolicznościach Stolica Apostolska musiała własnym autorytetem uzupełnić przewidziane braki w zwyczajnym systemie kar, zastrzegając sobie w drodze wyjątku - już od 1988 r., chociaż w sposób rzeczywisty dopiero od 2001 r. - kierowanie dyscypliną karną w przypadkach większej wagi.

Podziel się cytatem

Reklama

Bp Arrieta zaznaczył, iż zmiany wprowadzone w nowej Księdze VI odpowiadają zasadniczo trzem kryteriom przewodnim.

Reklama

Po pierwsze, tekst zawiera obecnie odpowiednie uszczegółowienie norm karnych, którego wcześniej nie było, w celu zapewnienia precyzyjnych i pewnych wskazówek dla tych, którzy mają je stosować. Ponadto, przestępstwa są teraz lepiej określone, wyróżniając przypadki, które wcześniej były raczej zgrupowane razem; kary są teraz wymienione w sposób wyczerpujący w kanonie 1336; tekst wszędzie podaje parametry, które mają kierować oceną tych, którzy muszą osądzić konkretne sytuacje.

Drugim kryterium, które przyświecało reformie, jest ochrona wspólnoty oraz dbałość o zadośćuczynienie za zgorszenie i wyrządzone szkody. Nowy tekst pragnie uczynić instrument sankcji karnej częścią zwyczajnego zarządzania duszpasterskiego wspólnotami, unikając nieuchwytnych i zniechęcających formuł, które istniały wcześniej. Kanon 1361 § 4 rozpoczyna się na przykład od stwierdzenia, że „nie można udzielić zwolnienia z kary, dopóki, według roztropnego osądu ordynariusza, sprawca nie naprawi wyrządzonej szkody”.

Trzecim celem, do którego dążono, jest zapewnienie Pasterzowi środków koniecznych do zapobiegania przestępstwom, i możliwości interweniowania na czas w celu skorygowania sytuacji, które mogłyby stać się poważniejsze, nie rezygnując jednak z koniecznych środków ostrożności dla ochrony domniemanego przestępcy, jako gwarancji tego, co obecnie stanowi kanon 1321 § 1: „każdy jest uważany za niewinnego, dopóki nie udowodni się czegoś przeciwnego”.

Reklama

Akceptując jako nieuniknione zastosowanie raczej procedury sankcji administracyjnej niż procesu sądowego, podkreślono konieczność zachowania w takich przypadkach wszystkich wymogów prawa do obrony i osiągnięcia pewności moralnej co do ostatecznej decyzji, a także obowiązek zachowania przez organ tej samej postawy niezależności, której wymaga od sędziego kanon 1342 § 3 KPK.

Innym narzędziem, które Ordynariusz otrzymał w celu zapobiegania przestępstwom, jest zestaw środków karnych, obecnie skonfigurowanych w Księdze VI: upomnienie, nagana, nakaz karny i nadzór. Nadzór nie był wcześniej przewidziany, a nakaz karny został teraz szczegółowo uregulowany. Nie są to właściwie sankcje karne i mogą być również stosowane bez szczególnej procedury wstępnej, ale zawsze z zachowaniem przepisów ustanowionych dla wydawania aktów administracyjnych.

Przewodniczący Papieskiej Rady Tekstów Prawnych, abp Filippo Iannone, O. Carm wskazał, iż przewidziano nowe kary, takie jak: grzywna, odszkodowanie, pozbawienie całości lub części wynagrodzenia kościelnego, zgodnie z przepisami ustalonymi przez poszczególne Konferencje Episkopatów, nie naruszając obowiązku, w przypadku ukarania duchownego, zadbania o to, aby nie zabrakło mu środków do uczciwego utrzymania.

Podziel się cytatem

Reklama

Ponadto zwrócono uwagę na bardziej uporządkowane i szczegółowe wyliczenie kar, aby władza kościelna mogła określić te, które są najbardziej odpowiednie i proporcjonalne do poszczególnych przestępstw, a także wprowadzono możliwość stosowania kary suspensy wobec wszystkich wiernych, a nie tylko wobec duchownych. Ponadto przewidziano bardziej odpowiednie środki interwencji w celu korygowania przestępstw i zapobiegania im. Na uwagę zasługuje również wyraźne potwierdzenie w tekście podstawowej zasady domniemania niewinności oraz zmiana normy dotyczącej przedawnienia w celu zachęcenia do kończenia procesów w rozsądnie krótkim czasie.

Reklama

Przestępstwa zarezerwowane dla Kongregacji Nauki Wiary, które zostały określone po promulgacji KPK, zostały również włączone do Księgi VI. Konieczne jest bowiem, aby przestępstwa jako takie były już obecne w ogólnej normie powszechnej, a nie tylko w normie specjalnej, która oczywiście, oprócz zastrzeżenia kompetencji, odpowiednio ustanawia przepisy szczególne w tej materii.

Inne zmiany, także w nazewnictwie tytułów części i rozdziałów, na które podzielona jest księga, są wynikiem zwrócenia uwagi na zmienioną wrażliwość i coraz bardziej powszechną w społeczeństwie potrzebę przywrócenia sprawiedliwości i porządku, naruszonego przez przestępstwa. W tym sensie można też zrozumieć niektóre zmiany dotyczące przesunięcia kanonów. Na przykład przeniesienie kanonów dotyczących przestępstw wykorzystywania seksualnego małoletnich i pornografii dziecięcej z rozdziału „przestępstwa przeciwko szczególnym obowiązkom” do rozdziału „przestępstwa przeciwko życiu, godności i wolności osoby". To wybór redakcyjny, wyrażający wolę ustawodawcy, aby potwierdzić powagę tego przestępstwa i uwagę, jaką należy poświęcić ofiarom. Należy dodać, że obecnie Kodeks rozciąga te przestępstwa także na członków Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego oraz na wiernych świeckich, którzy cieszą się godnością lub sprawują urząd czy funkcję w Kościele.

Reklama

Bp Juan Ignacio Arrieta Ochoa poinformował, że do Kodeksu zostały włączone przede wszystkim przestępstwa, które w ostatnich latach zostały opisane w ustawach specjalnych, takie jak: usiłowanie wyświęcenia kobiet, rejestracja spowiedzi, świętokradcza konsekracja eucharystyczna.

Zostały również włączone niektóre przypadki obecne w Kodeksie z 1917 r., które nie zostały zaakceptowane w 1983 r. Na przykład przekupstwo w działaniach urzędowych, udzielanie sakramentów osobom, którym nie wolno ich udzielać, ukrywanie przed prawowitą władzą wszelkich nieprawidłowości lub wady w przyjmowaniu święceń.

Do nich należy dodać kilka nowych przypadków, takich jak na przykład naruszenie tajemnicy papieskiej; zaniechanie obowiązku wykonania wyroku lub dekretu karnego; zaniechanie obowiązku zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa; bezprawne porzucenie posługi. W szczególności wyróżnia się przestępstwa o charakterze patrymonialnym, takie jak alienacja dóbr kościelnych bez wymaganej konsultacji lub przestępstwa patrymonialne popełnione z poważnej winy lub poważnego zaniedbania w administracji. Ponadto określono nowe przestępstwo, które jest przewidziane dla duchownego lub zakonnika, który „oprócz przypadków już przewidzianych przez prawo, popełnia przestępstwo w sprawach gospodarczych - także w sferze cywilnej - lub poważnie narusza przepisy zawarte w kan. 285 § 4”, który zabrania duchownym zarządzania majątkiem bez pozwolenia ordynariusza.

Abp Iannone przypomniał, że przestępstwa o których traktuje Księga VI popełnia niewielka mniejszość członków Kościoła. „Sprawiedliwość wymaga w takich przypadkach, aby naruszony porządek został przywrócony, aby ofiara ostatecznie otrzymała odszkodowanie, aby ci, którzy popełnili zło, zostali ukarani, aby za nie odpokutowali. Papież jednak w zakończeniu Konstytucji przypomina nam, że normy karne, jak wszystkie normy kanoniczne, muszą być zawsze sprowadzone do najwyższej normy obowiązującej w Kościele, czyli do salus animarum. Dlatego promulguje ten tekst «w nadziei, że może się on okazać narzędziem dla dobra dusz»” – powiedział podczas dzisiejszej konferencji prasowej przewodniczący Papieskiej Rady Tekstów Prawnych.

2021-06-01 11:42

Ocena: +3 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Misje ad gentes wciąż bardzo potrzebne

[ TEMATY ]

misje

Watykan

Nie wystarczy stwierdzić, że Kościół jest misyjny. Trzeba powiedzieć, że jest celem misji skierowanej do narodów, do ludzi, aby głosić Dobrą Nowinę i zakładać nowe wspólnoty kościelne. Opinię tę wyraził przewodniczący Papieskich Dzieł Misyjnych na spotkaniu z biskupami kanadyjskimi zebranymi na sesji plenarnej episkopatu.

Abp Giampietro Dal Toso podkreślił, że pomimo tylu lat ewangelizacji ciągle jest potrzebna misja ad gentes, skierowana do tych, którzy nie znają Chrystusa. Dotyczy to nie tylko terenów, które uważane są za misyjne, ale bardzo często potrzeba także ewangelizacji na terenach, które już dawno zostały schrystianizowane. Na przykład w Wielkiej Brytanii ponad 50 procent ludzi deklaruje, że nie identyfikuje się z żadną religią. Natomiast w Niemczech przewiduje się, że w 2060 roku chrześcijan będzie o połowę mniej niż obecnie. Wynika to między innymi z faktu, że młode małżeństwa nie chrzczą swoich dzieci.

CZYTAJ DALEJ

Pogrzeb bez Mszy św. w czasie Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

duszpasterstwo

pogrzeb

Eliza Bartkiewicz/episkopat.pl

Nie wolno celebrować żadnej Mszy świętej żałobnej w Wielki Czwartek - przypomina liturgista ks. Tomasz Herc. Każdego roku pojawiają się pytania i wątpliwości dotyczące sprawowania obrzędów pogrzebowych w czasie Triduum Paschalnego i oktawie Wielkanocy.

Ks. Tomasz Herc przypomniał, że w Wielki Czwartek pogrzeb odbywa się normalnie ze śpiewem. Nie wolno jednak tego dnia celebrować żadnej Mszy Świętej żałobnej. W kościele sprawuje się liturgię słowa i obrzęd ostatniego pożegnania. Nie udziela się też uczestnikom pogrzebu Komunii świętej.

CZYTAJ DALEJ

Panie! Bądź dla nas codziennym zmartwychpowstawaniem!

2024-03-28 23:44

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Karol Porwich/Niedziela

Chrystus zmartwychwstał, lecz każdy z wierzących musi szukać zrozumienia wielkości tej prawdy w swoim życiu i sił, których ona udziela.

Ewangelia (J 20,1 -9)

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję