Nakładem Wydawnictwa Diecezjalnego i Drukarni w Sandomierzu ukazała się książka ks. prof. Czesława Krakowiaka pt. „Dlaczego i jak świętujemy niedzielę?”. W czasach laicyzacji i pandemii, gdy wielu chrześcijan nie chce lub nie może systematycznie uczestniczyć w cotygodniowej Mszy św., publikacja jest cennym głosem upominającym się o należyte świętowanie niedzieli.

Dzień Pana

Ksiądz profesor Czesław Krakowiak, kapłan archidiecezji lubelskiej i emerytowany kierownik katedry teologii liturgii na Wydziale Teologii KUL, w przystępny sposób przybliża tematykę związaną ze świętowaniem niedzieli. Odwołując się do nauczania Kościoła oraz do doświadczeń duszpasterskich, przypomina, że „niedziela i jej świętowanie należy do istoty życia chrześcijańskiego i sięga samych początków Kościoła”. Jak wyjaśnia, to „dzień Pana i dzień Jego Kościoła, który gromadzi się na wspólną modlitwę, słuchanie słowa Bożego i sprawowanie Ofiary Nowego Przymierza. Od czasów apostolskich wszyscy, którzy uwierzyli w Chrystusa, wypełniali Jego polecenie z Ostatniej Wieczerzy: To czyńcie na moją pamiątkę”. Autor zwraca uwagę, że od początku chrześcijaństwa istnieje ścisły związek między niedzielą, dniem Zmartwychwstania Pana, i Eucharystią jako pamiątką Jego Paschy. „Niedziela jest dniem nawiązującym do zmartwychwstania Chrystusa; w tym dniu Zmartwychwstały spotkał się ze swoimi uczniami. Chrześcijański charakter niedzieli ukazuje się najbardziej wtedy, gdy Kościół gromadzi się, by spotkać się ze Zmartwychwstałym”.

Obowiązek katolika

Z kolejnych stron książki czytelnik może dowiedzieć się, że każdy człowiek z natury jest istotą świętującą i często uczestniczy w różnych świętach, świeckich i religijnych. W Kościele najważniejsze są święta ku czci Chrystusa (święta Pańskie), Matki Bożej i świętych oraz święto każdego tygodnia - niedziela, której punkt centralny stanowi celebracja Eucharystii. Niedziela jest także uprzywilejowanym dniem przyjmowania sakramentów świętych, koniecznych do podtrzymywania i rozwoju życia chrześcijańskiego. Jak przypomina ks. prof. Krakowiak, już w pierwszych wiekach chrześcijanie świętowali niedzielę przez udział we Mszy św., a od IV wieku zaprzestali w tym dniu wykonywania codziennej pracy. Z czasem Kościół określił, że jest to poważny obowiązek każdego katolika. Istotne zmiany w świętowaniu niedzieli obserwuje się od XIX wieku, gdy rozwinęło się społeczeństwo industrialne. W kolejnym stuleciu można już mówić o kryzysie jej świętowania.

Znak dla świata

Analizując sposób świętowania przez współczesnych chrześcijan, ks. prof. Czesław Krakowiak zastanawia się, czym niedziela stała się dla katolików, którzy często zamieniają udział we Mszy św. na zakupy, koncert, mecz… Jak przypomina, zobowiązanie do świętowania niedzieli wynika najpierw z przykazania Bożego, następnie z przykazania kościelnego i z przyjęcia sakramentu chrztu wszczepiającego w Chrystusa i włączającego do Kościoła. Niedziela jako dzień wolny od pracy jest także dniem fizycznego i duchowego odpoczynku; ma być dniem radości i solidarności. W związku z postępującą desakralizacją niedziel i świąt, „Katechizm Kościoła katolickiego” zaleca, aby szanując wolność religijną i wspólne dobro wszystkich, chrześcijanie domagali się „uznania niedziel i świąt kościelnych za ustawowe dni świąteczne”. Jednocześnie zobowiązuje wszystkich chrześcijan, aby dawali „widoczny przykład modlitwy, szacunku i radości”. Mają także „bronić swoich tradycji jako cennego wkładu w życie duchowe społeczności ludzkiej”.

Niedziela w pandemii

Gdy wiele osób z błahych powodów rezygnuje z niedzielnej Mszy św., wielu chrześcijan mimo wielkiego pragnienia nie może w niej uczestniczyć. Przeszkodą może być wiek, choroba, praca zawodowa, odległość od kościoła, brak kapłana, a od roku dająca się wszystkim we znaki pandemia. Dla tych, którzy bez własnej winy nie mogą uczestniczyć we Mszy św. w swojej wspólnocie parafialnej lub w innym kościele, chrześcijańskie świętowanie niedzieli polega na udziale w liturgii słowa Bożego, w części Liturgii godzin albo łączeniu się z celebracją Mszy św. transmitowanej przez radio, telewizję lub internet. Ze względu na obecną sytuację rozdział o świętowaniu niedzieli bez udziału we Mszy św. jest szczególnie potrzebny. Ks. Krakowiak podkreśla, że żadna modlitwa nie zastąpi osobistego udziału we Mszy św., jednak transmisja jest cenną pomocą dla rozwoju życia duchowego. Współczesne środki społecznego przekazu umożliwiają wiernym zjednoczenie się z celebracją eucharystyczną i należy z tych środków roztropnie korzystać.