KS. ADRIAN PUT: - W tym roku diecezjalna pielgrzymka na Jasną Górę wyruszy już 29. raz. Czy może Ksiądz przybliżyć początki ruchu pielgrzymkowego w diecezji?

KS. ANDRZEJ TOMYS: - W diecezji pierwsza piesza pielgrzymka wyruszyła z Głogowa w 1981 r. dzięki zaangażowaniu ks. Eugeniusza Jankiewicza. On także organizował pierwsze pielgrzymki z Klenicy. Pierwsza piesza pielgrzymka z Gorzowa na Jasną Górę wyruszyła w 1983 r. Poprowadził ją ks. Witold Andrzejewski. Uroczyste wyjście wszystkich, którzy zjechali z wielu miejscowości naszej diecezji, odbywało się przy dźwiękach orkiestry z Gorzowa. Na początku wychodziło z Gorzowa ok. 3 tys. pielgrzymów. Dziś mówimy w naszej diecezji o pielgrzymkach: gorzowskiej, głogowskiej, rolników z Otynia oraz nauczycieli. Obecnie nasza pielgrzymka ma charakter promienisty, tzn. wyruszamy na pielgrzymkowy szlak z Gorzowa, Zielonej Góry i Głogowa, aby spotkać się na przedmieściach Częstochowy i razem jako pielgrzymi jednej diecezji wkroczyć do sanktuarium naszej Królowej.

- Jest Ksiądz diecezjalnym referentem ds. pieszych pielgrzymek. Ta posługa wymaga zaangażowania nie tylko podczas samej pielgrzymki, lecz także podejmowania wielu różnych działań w ciągu całego roku. Jak wygląda nasza pielgrzymka od strony organizacyjnej?

- Przygotowanie pielgrzymki trwa cały rok. Pracuje nad tym tzw. baza pielgrzymki, czyli grupa księży i świeckich. Kapłani pochylają się nad stroną duchową, ale również nad sprawami organizacyjnymi. Podejmują wiele zadań, które wymagają wcześniejszego załatwienia, m.in. przygotowanie plakatu, znaczków identyfikacyjnych, kart pielgrzyma. Należy sprawdzić trasę pielgrzymki i noclegi w poszczególnych miejscowościach. Zadaniem szczególnym jest zapewnienie opieki duchowej, medycznej, porządku na trasie, wyżywienia, ubezpieczenia pielgrzymów i przygotowanie wielu innych spraw. Baza w czasie pielgrzymki to kierownictwo pielgrzymki, szef kwatermistrzostwa, kierownicy trasy, służba medyczna - lekarz, służba porządkowa, kuchnia i grupa kierowców.
Dziś odpowiedzialnymi za poszczególne pielgrzymki są: ks. Andrzej Tomys - grupy gorzowskie, ks. Krzysztof Kocz - grupy zielonogórskie, ks. Leszek Okpisz - grupy głogowskie, ks. Andrzej Oczachowski - „Warsztaty w Drodze”, ks. Grzegorz Sopniewski - pielgrzymka rolników. Należy wspomnieć, że pielgrzymki angażują wielu kapłanów. Są oni przewodnikami poszczególnych grup, których jest ok. 25.

- Współcześnie często podkreśla się zmianę postaw społecznych i podejścia do wartości. Ludzie muszą dużo czasu poświęcać pracy, karierze i przyszłości. Dwa tygodnie pielgrzymki to bardzo dużo. Kto wobec tego chodzi dziś w pielgrzymkach?

- Zmiany w podejściu do życia i wartości są bardzo widoczne. Staliśmy się bardziej materialni, zajmujemy się sprawami ziemskimi, mniej dbając o duchową stronę życia. Stajemy się też pokoleniem bardziej wygodnym, gorzej znosząc wszelkiego rodzaju trudy i niewygody. To też są czynniki sprawiające, że na pielgrzymkę wyruszają ludzie odważni, pragnący sensownie wykorzystać czas wakacji i doświadczyć wspólnoty wiary. Jeśli człowiek chce w swoim życiu bardziej otworzyć się na sprawy wiary, to pielgrzymka daje do tego doskonałą okazję. Jeśli ktoś pozwoli sobie na taki luksus, na pewno nie będzie żałował. Pielgrzymka to rekolekcje w drodze. Ruch pielgrzymkowy na swoich szlakach gromadzi ludzi różnych zawodów i różnym wieku.

- Obok pielgrzymki diecezjalnej od wielu już lat wyruszają z Zielonej Góry ogólnopolskie „Warsztaty w Drodze”. Do kogo skierowana jest oferta warsztatów?

- Pomysł powstania pielgrzymki nauczycieli powstał w 1992 r. przy współpracy kuratora Stanisława Rzeźniczaka, jego zastępcy - Marka Budniaka oraz ks. Eugeniusza Jankiewicza. Pierwsza pielgrzymka nauczycieli wyruszyła 12 lipca 1993 r. z Lubięcina. Dopiero w roku następnym warsztaty wyruszyły jako odrębna pielgrzymka. „Warsztaty w Drodze” charakteryzują dwa nurty - formacyjny i dydaktyczny. Uczestnicy otrzymują zaświadczenie o przebytym szkoleniu zawodowym. Warsztaty zapraszają do udziału wychowawców, nauczycieli, pracowników placówek oświatowych, szkół wyższych i studentów kierunków nauczycielskich.

- Wróćmy jeszcze do spraw organizacyjnych. Pielgrzymom podczas marszu towarzyszą przeróżne służby. Jakie funkcje spełniane są podczas pielgrzymki?

- Pielgrzym podejmujący trud pielgrzymowania objęty jest całościową opieką od strony duchowej zaczynając, a kończąc na sprawach czysto ziemskich. Te służby to: kierownik trasy, który dba, abyśmy dotarli do poszczególnych miejsc; jest grupa porządkowych czuwająca nad bezpieczeństwem naszego marszu; grupa medyczna, czyli osoby czuwające nad naszym zdrowiem; kwatermistrzowie - dbający o miejsce naszego noclegu; kuchnia pielgrzymkowa; animatorzy poszczególnych grup, czuwający nad małą grupką pielgrzymów; kierowcy i opiekunowie samochodów przewożących bagaże, nikt przecież nie nosi swojego plecaka, ale jest on transportowany do miejsca kolejnego noclegu. Jednym słowem wiele osób służy na rzecz pielgrzymki.

- Prowadząc przez kilka lat grupę pielgrzymkową z Lubska oraz Gorzowa, często spotykałem się ludźmi, którzy tłumaczyli, że w pielgrzymce nie idą, bo są… za młodzi, zbyt dojrzali, nie wierzą we własne siły. Kto może pójść w pielgrzymce, a może powiedzmy mocniej - kto powinien wyruszyć na pątniczy szlak?

- Pielgrzymka reklamuje się sama poprzez uczestników. Dla wielu staje się rzeczywistością, do której powracają za rok. Na pewno nie powinien iść na pielgrzymkę człowiek wbrew sobie, przymuszony. Wówczas najmniejszy trud będzie zwielokrotniony. Warto jednak zachęcać, bo dziś wielu ma małą wiarę w siebie, własne możliwości. Pielgrzymka pokazuje, że jest tu miejsce dla każdego: dziecka i ucznia, studenta i dla ludzi dorosłych, a nawet młodych duchem, choć metryka mówi już o 70-letniej wędrówce życia. Z pewnością osoby schorowane powinny zasięgnąć informacji lekarza.
Przy mniejszych dolegliwościach, myślę, że bez obaw ten wysiłek można podjąć. Etapy poszczególnych dni sprawdzili już inni i są dostosowane do kondycji przeciętnego piechura.

- Pielgrzymka to czas wysiłku fizycznego, ale również okres, w którym ćwiczymy naszego ducha. Na jakie „środki” duchowe mogą liczyć pielgrzymi?

- Tu nie korzystamy z telewizji, nie słuchamy radia, nie czytamy prasy. Więc możemy oderwać się od tego wszystkiego i doświadczyć, że oprócz zwykłego codziennego życia mamy też życie duchowe. Cały dzień pielgrzyma jest przeniknięty sprawami Bożymi. Począwszy od modlitwy porannej, poprzez medytację, Różaniec, a na głównym wydarzeniu dnia, czyli Mszy św., kończąc. Na pielgrzymce jest zachowany porządek dnia rekolekcyjnego. Różnica jest tylko taka, że cały czas jesteśmy w drodze. Oczywiście, pielgrzymka to też czas formacji. Konferencje są głoszone każdego dnia.