Reklama

Duchowość

Karnawał, czyli pożegnanie z mięsem

Chrześcijańska radość nie ma nic wspólnego z lekkomyślnością i prymitywizmem. Otwiera ona na nadzieję, kieruje wzrok ku Bogu, który jest źródłem wszelkiego dobra

Niedziela warszawska 5/2011

[ TEMATY ]

karnawał

Madeinitaly/PIXABAY

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Spolszczone słowo „karnawał”oznacza dosłownie „pożegnanie z mięsem” (od caro - mięso, vale - żegnaj). Okres karnawału jest więc czasem „pożegnania z mięsem”, czyli czasem „wyszumienia się”, aby po nim, już wyciszonym, wejść w Wielki Post.
Powszechnie uznaje się, że jest to okres zabaw trwający od Trzech Króli aż do Środy Popielcowej. Ojczyzną karnawału są Włochy. Najpopularniejsze miasta zabaw w Europie to Wenecja i Kolonia. Wbrew pozorom, karnawał ma chrześcijańskie korzenie. Według tradycji, w ostatnią noc zabaw, z wtorku na środę, wraz z wybiciem północy przerywano muzykę i na znak wejścia w post rozsypywano popiół (kto wie, czy od tego zwyczaju nie ma też m.in. nazwy Środy Popielcowej).

Ostatki, kuligi, najazdy

Polacy z czasem nazwali karnawał słowem „zapusty” i nie ma w tym nic dziwnego, także i Niemcy wynaleźli na nie własne słowo „Fasching”. Ostatnie trzy dni w karnawale noszą miano ostatków. Nasz tłusty czwartek to skutek efektownego „żegnania się z mięsem”. W ten dzień organizowano tłuste biesiady. Wspomnieniem po nich są pączki i faworki. W diecezji ambrozjańskiej wygląda to jeszcze inaczej. Tam ostatki przypadają na czwartek, piątek i sobotę. Nie ma Środy Popielcowej. Wielki Post rozpoczyna się pierwszą Niedzielą Wielkiego Postu. Jest to o tyle ciekawe, bowiem, jak wiadomo, już w całym Kościele trwa Wielki Post, ale nie tutaj. W sobotę na ulicach Mediolanu zabawy trwają na całego, pełno tam przebierańców i słychać wszędzie wybuchy śmiechu. Najpopularniejszą formą karnawału są tańce. Dawniej uważało się powszechnie, że im bardziej były one żywiołowe, tym większych należało się w nadchodzącym roku spodziewać plonów. Stąd może taki też i brak opamiętania na karnawale w Rio de Janeiro (aczkolwiek jest tam lato).
Typową polską formą karnawałową jest kulig. Co możniejsi przystrajali sanie odświętnie, nadając im rożne kształty, np. łabędzia. Następnie przyczepiano do nich dzwoneczki i udawano się w pogoń na zatracenie. Ks. Jędrzej Kitowicz (XVIII wiek) wspomina, iż kuligi służyły nie tylko do zabawy. Spełniały one także rolę „najazdów” na sąsiada. Ich celem było „zjeść i wypić” wszystko, co on posiadał, aby w czasie postu nie miał więcej pokusy. Chodziło o to, aby takiemu jegomościowi opróżnić do cna spiżarnie i piwnice, tak go „ogołocić”, by ten rzeczywiście rozpoczął post i zaczął, jak Pan Bóg przykazał, pokutować i modlić się za swoje grzechy. „Niższej fortuny szlachta wyprawiała kuligi, które były takowe: Dwóch albo trzech sąsiadów zmówili się ze sobą, zabrali z sobą żony, córki, synów, czeladź i co tylko mieli w domu dorosłego, zostawiając w nim tylko małe dzieci pod dozorem jakich dwojga osób... Sami zaś wpakowawszy się na sanki... albo na kolasy, karety, wózki, konie jechali do sąsiada najbliższego ani proszeni do niego, ani uprzedziwszy go, żeby się nie skrył albo nie wyjechał z domu. Tam go zaskoczywszy rozkazywali dawać jeść i pić koniom bez wszelkiej ceremonii właśnie jak żołnierze na egzekucji, póty u niego bawiąc, póki do szczętu nie wypróżnili mu piwnicy, spiżarni i spichrza. Gdy już wyżarli i wypili wszystko, brali owego nieboraka z sobą, jego familię i ciągnęli do innego sąsiada, podobnie czyniąc pustki”.
Jednym słowem, w całym nieszczęściu lepiej było być „obżartym” na początku, niż na końcu. Dołączając się do hałastry, można było sobie na innych powetować wcześniej poniesioną stratę.

Mistyk w stroju błazna

Najistotniejsze jednak jest, aby uświadomić sobie, iż radość jest chrześcijańską cnotą, do której wierni mają prawo. Jakoś tak się dziwnie składa, iż patrzy się na nią podejrzliwie, mówi się o niej jak o jakimś zakazanym i niedozwolonym owocu.
Z tej okazji warto wspomnieć kilkoro świętych. Św. Tereska od Dzieciątka Jezus tańczyła z radości dla swego Zbawiciela i wyśpiewywała Mu własną poezję. Św. Jan Bosko, zanim jeszcze założył swój zakon, chętnie pokazywał sztuczki na linie, a czynił to w zamian za różaniec. Swoim duchowym synom - salezjanom, pozostawił regułę, która wyraża prostotę ich duchowości: „szczęśliwym być, dobro czynić, i szpakom zezwolić gwizdać”. Św. Filip Neri nazywany jest „Bożym żartownisiem” lub „mistykiem w stroju błazna”.
Chrześcijańska radość nie ma nic wspólnego z lekkomyślnością i prymitywizmem. Otwiera ona na nadzieję, kieruje wzrok ku Bogu. Nakłania ona serce do dziękczynienia za wielkie dary, którymi Bóg nas nieustannie obdarza. Jednym słowem, radość przynależy do chrześcijaństwa tak, jak zapach do kwiatka.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2011-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Szukają i kochają

Jak młodzi spędzili ostatni weekend karnawału w DOM-u przy ul. Dobrzyńskiej w Częstochowie? Na to pytanie odpowiadają sami uczestnicy.

Czego szukają młodzi? Co dla nich znaczy kochać? Jak przetrwać brak sensu, kryzysy, także wiary? Nad tymi kwestiami zastanawiali się uczniowie klas 8 oraz szkół średnich, którzy chcą świadomie żyć sakramentem bierzmowania, podczas rekolekcji zorganizowanych przez Ruch Światło-Życie Archidiecezji Częstochowskiej w dniach 21-23 lutego w DOM-u przy ul. Dobrzyńskiej w Częstochowie. Rekolekcje – jak podkreślają organizatorzy – prowadził Bóg, a ze strony ludzkiej ks. Mateusz Ociepka i s. Ewelina Feliszek, klaretynka.

CZYTAJ DALEJ

Msza Krzyżma. W Chrystusie wzrastamy i przynosimy owoce

2024-03-28 13:30

Archikatedra lubelska

Kapłani są namaszczeni i posłani, aby głosić Chrystusa i dawać świadectwo Ewangelii słowem i życiem - powiedział abp Stanisław Budzik.

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas w Sosnowcu przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża

2024-03-28 23:35

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas

- Kościelne postępowanie w bulwersującej sprawie sprzed miesięcy dobiega końca - powiedział abp Adrian Galbas SAC, administrator apostolski diecezji sosnowieckiej sede vacante. W czasie Mszy Wieczerzy Pańskiej, którą odprawił w sosnowieckiej bazylice katedralnej, przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża.

- Po podjęciu ostatecznych decyzji, zostanie o nich poinformowana opinia publiczna. Także w sprawie, która w ostatnich dniach spowodowała, że diecezja sosnowiecka znalazła się na czołówkach gazet, jestem zdeterminowany, by wszystko wyjaśnić i adekwatnie zareagować. Proszę przyjąć moje zapewnienie, że nic w tej, jak i w żadnej innej gorszącej sprawie, nie jest i nie będzie zbagatelizowane - powiedział.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję