Reklama

Niedziela Kielecka

Śladami kieleckiego getta

Śladami kieleckiego getta

TD

TD. Ślady po obozach przejściowych, ul. Jasna

TD. Ślady po obozach przejściowych, ul. Jasna

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Agnieszka Dziarmaga

23 sierpnia spora grupa kielczan przeszła śladami kieleckiego getta. Organizatorem wyprawy edukacyjnej było Muzeum Historii Kielc, a wydarzenie poprowadził Krzysztof Myśliński - dyrektor instytucji. Prowadzący wskazał także miejsca aktywności żydowskiej w Kielcach.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Uczestnicy wyruszyli z kieleckiego Rynku, idąc ulicą Bodzentyńską, Lecha Kaczyńskiego, IX Wieków Kielc, Warszawską, Pocieszki, Stolarską, Okrzei. Spotkanie zakończyło się w budynku po dawnej synagodze. Tam obejrzano prezentację przedstawiającą m.in. jej założenia architektoniczne.

Była synagoga w Kielcach znajduje się przy ul. Warszawskiej 17. Koncepcja jej budowy narodziła się w 1897 roku. Plac przy ówczesnej ul. Nowowarszawskiej oraz 20 tysięcy rubli podarował Mojżesz Pfefer, zasiadający wówczas w zarządzie gminy żydowskiej. Bożnica została wybudowana w 1902 r. według projektu architekta miejskiego Stanisława Szpakowskiego. W okresie międzywojennym przy synagodze działał cheder oraz 100-osobowy chór męski.

Murowaną budowlę wzniesiono pierwotnie w stylu neoromańsko-mauretańskim, jednak późniejsze przebudowy nadały mu obecny, neoklasycystyczny kształt. Jest to piętrowy budynek wzniesiony na planie prostokąta, z cegły, otynkowany, nakryty dwuspadowym dachem osłoniętym attyką. Na elewacjach znajdowały się orientalne motywy dekoracyjne. We wnętrzu zachował się czytelny układ wnętrz, z dużą salą modlitewną. Wnętrze synagogi było bogato zdobione. W sali modlitw na błękitnym suficie symbolizującym niebo wymalowane było 12 plemion Izraela. Po prawej stronie od wejścia namalowano Ścianę Płaczu, a po lewej grób Racheli, obok stała bogato zdobiona bima. Przy ścianie wschodniej, w niewielkiej absydzie, znajdował się aron ha-kodesz.

Podczas II wojny światowej Niemcy zdewastowali synagogę, a następnie urządzili w niej areszt dla Żydów, oraz magazyn zrabowanego mienia żydowskiego. Przez kilka lat po wojnie budynek stał opuszczony i niszczał. Obok synagogi znajdowały się dom rabina oraz mykwa. Budynki te zostały częściowo zniszczone w czasie okupacji, a ich pozostałości wyburzono w latach siedemdziesiątych XX wieku.

Reklama

Prowadzący spotkanie przypomniał m.in. okoliczności tworzenia gett – tzw. Małego i Dużego, a dzięki miejskiej wyprawie uczestnicy poznali, jak ogromny był to obszar. – W 1941 r., gdy Niemcy założyli getto, zamknęli w nim początkowo 17, 5 tys. mieszkańców. Standard życia był niewyobrażalnie niski. Zaczęto zwozić Żydów z innych miast, z Czech czy ok. tysiąca Żydów wiedeńskich, w większości świetnie wykształconych – opowiadał Myśliński.

Przypomniał fakty okrutnego barbarzyństwa wobec Żydów, zakopywanie rozstrzelanych na podwórkach, egzekucje w wielu punktach miasta. Obejrzano ślady po podobozach, skąd wywożono Żydów do obozów pracy. W synagodze uczestnikom przedstawiono prezentację pt. „murowana pamięć”.

Spacer zorganizowano z okazji rocznicy likwidacji kieleckiego getta.

Getto w Kielcach powstało 31 marca 1941 r. Liczba Żydów zamkniętych w getcie sięgała 27 tys. osób, głównie z Kielc, okolicznych miejscowości oraz innych krajów, w tym Austrii. W ciągu roku z głodu, chorób i wycieńczenia zmarło blisko 6000 osób.

20 sierpnia 1942 r. o godzinie 4 rano rozpoczęła się pierwsza akcja wysiedlenia. Wywieziono wówczas ok. 7 tys. Żydów. Starych i chorych Niemcy zabili na miejscu. Grupę młodych i zdrowych pozostawiono do pracy. 22 sierpnia drugim transportem wywieziono ponad 6 tys. osób, głownie z terenu małego getta.

Tego dnia zamordowano dzieci z sierocińca. Niemcy nakazali też uśmiercić trucizną wszystkich chorych w szpitalu żydowskich. 24 sierpnia, w ostatnim transporcie, wywieziono do obozu Zagłady w Treblince ok. 7 tys. osób.

2020-08-23 21:26

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Diecezja kielecka: zmiany kapłanów 2024

2024-06-21 11:47

[ TEMATY ]

zmiany księży

zmiany personalne

zmiany kapłanów

diecezja.kielce.pl

W dniu 20 czerwca 2024 r. w Kurii Diecezjalnej w Kielcach miały miejsce zmiany personalne. Decyzją Biskupa Kieleckiego Jana Piotrowskiego siedem parafii diecezji kieleckiej otrzymało nowych proboszczów.

Cztery parafie otrzymały administratorów, będących uprzednio wikariuszami; zaś trzy - kapłanów, którzy po rocznym pełnieniu obowiązków administratora parafii, otrzymali nominacje proboszczowskie i wobec Księdza Biskupa wyznali wiarę i złożyli przysięgę wierności przy objęciu urzędu proboszczowskiego.

CZYTAJ DALEJ

Syndrom cesarza

Niedziela Ogólnopolska 46/2022, str. 30

[ TEMATY ]

Chiny

commons.wikimedia.org

Polityka Xi Jinping jest bacznie obserwowana przez cały świat

Polityka Xi Jinping jest bacznie obserwowana przez cały świat

Podczas XX Zjazdu Komunistycznej Partii Chin przewodniczący Xi Jinping rozbił bank – ma 100% władzy, którą miał kiedyś tylko Mao Zedong. Nikt mu się już nie sprzeciwi i nie powie, że popełnia błędy.

Przywódca najliczniejszego państwa i najważniejszej gospodarki na świecie wypaczył wiele zasad, które utrzymywały system społeczno-gospodarczy od ponad 40 lat. Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinping złamał ustaloną regułę dwóch 5-letnich kadencji, wyeliminował całą opozycję z najwyższych władz partii, a także upokorzył swojego poprzednika – Hu Jintao, przewodniczącego ChRL w latach 2002-12. Na polecenie Jinpinga zasłużony 80-letni polityk został wyprowadzony z sali obrad wbrew własnej woli na oczach ponad 2 tys. uczestników zjazdu oraz mediów z całego świata.

CZYTAJ DALEJ

Paulini zapraszają na pielgrzymkowy szlak na Jasną Górę

2024-06-25 19:14

[ TEMATY ]

Jasna Góra

pielgrzymka

Karol Porwich/niedziela

- Jasna Góra nie ma wakacji - uśmiecha się rzecznik Sanktuarium o. Michał Bortnik i zapewnia, że paulini jak zawsze „z wielką gotowością otwierają drzwi Kaplicy Matki Bożej i bramy Jasnej Góry” przed „pątniczą rzeką”. Zakonnik podkreśla, że „po to tu jesteśmy, by ludzi prowadzić do Matki Najświętszej”. Paulini zapraszają na pielgrzymkowe szlaki, a te wiodą ze wszystkich zakątków Polski. Oprócz tych najbardziej tradycyjnych, sięgających początków istnienia częstochowskiego klasztoru, czyli pieszych, są i te dla rowerzystów, rolkowców czy pielgrzymów na koniach.

O. Bortnik zauważa, że patrząc na czerwcowe pielgrzymowanie, widać niejakie ożywienie. Są parafie, które po latach przerwy spowodowanej nie tylko pandemią, powracają do zwyczaju letnich „rekolekcji w drodze”. Teraz to specjalny czas dla Ślązaków. W czerwcu, a zwłaszcza lipcu nie ma prawie dnia, by na Jasną Górę nie przychodzili wierni z Górnego Śląska. Często jest to jeden dzień w drodze, jeden na Jasnej Górze i powrót pieszo. Niektórzy pozostają na Jasnej Górze nawet kilka dni. Do pielgrzymów pieszych dołączają wierni, którzy docierają autokarami, rowerami, a nawet biegiem.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję