Z pięknej ziemi sądeckiej, przybywamy dziś na Podhale. To tutaj, w pobliżu czterech parków narodowych: Tatrzańskiego, Babiogórskiego, Pienińskiego i Gorczańskiego położony jest Ludźmierz. Właśnie tutaj znajduje się najstarsze na Podhalu miejsce kultu Matki Bożej, czczonej na całym świecie, a szczególnie przez górali.

historia Ludźmierskiego sanktuarium sięga średniowiecza. W 1234 r. w Ludźmierzu osiedlili się cystersi z Jędrzejowa. Cztery lata później zakończono wznoszenie pierwszej na Podhalu świątyni, która - niestety - nie zachowała się do współczesnych czasów. Na miejscu rozebranego drewnianego kościoła w II połowie XIX w. powstała obecna świątynia, utrzymana w stylu neogotyckim. Z drewnianego kościoła przeniesiono do niej rokokowy ołtarz z cudowną figurą Matki Bożej.

Otaczana dziś szczególnym kultem figura Matki Bożej z Dzieciątkiem pojawiła się w ludźmierskim kościele około 1400 r. - nieznany jest ani jej autor, ani fundator, ani miejsce powstania.

Według przekazów, wiąże się z nią historia cudownie ocalonego węgierskiego kupca. Kupiec ten, jadąc na nowotarski jarmark, utknął wraz z wozem i końmi na tutejszych bagnach. Zaczął się modlić i wówczas ujrzał Matkę Bożą na złotym obłoku. Postać ta wyprowadziła go z bagien, poprowadziła traktem i zniknęła przy ludźmierskim kościele. W ten sposób ocaliła nie tylko mężczyznę, ale i jego dobytek. W miejscu, w którym postać Matki Bożej zniknęła, kupiec przyklęknął. Wówczas spod ziemi trysnęło źródło, którego woda - jak głosi legenda - ma cudowną moc. To właśnie kupiec - w podzięce za uratowanie życia i dobytku - miał przynieść do sanktuarium figurę Matki Boskiej, której wizerunek miał być odzwierciedleniem postaci, którą spotkał. Przy wejściu do sanktuarium, tuż nad brzegiem Czarnego Dunajca, do dziś stoi studnia ze źródlaną wodą.

Czczona obecnie w Ludźmierzu figura Matki Bożej Gaździny Podhala ma około 600 lat i mierzy 125 cm wysokości. Wykonana jest z drewna lipowego i po dziś dzień przyciąga tłumy wiernych, którzy gromadzą się w tutejszym sanktuarium - jak można domniemywać - od średniowiecza.

15 sierpnia 1963 r. w sanktuarium ludźmierskim miało miejsce inne niezwykłe zdarzenie. Odbywała się w nim wówczas uroczystość koronacji Matki Boskiej Ludźmierskiej, której w imieniu papieża Jana XXIII przewodniczył Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński. Na koronację przybyło ok. 200 tysięcy pielgrzymów. Wtedy to miał miejsce niezwykły drobny na pozór ale znamienny szczegół, który sfilmowały nawet kamery. Po zakończeniu koronacji, czterech Księży biskupów podjęło feretron z cudowną figurą Matki Bożej, by w procesji wnieść ją do kościoła. Schodząc po stopniach ołtarza, pochylili feretron i w tym momencie berło, które Matka Boża trzymała w ręku, wysunęło się a pochwycił je idący z lewej strony bp Karol Wojtyła. Po latach, gdy Karol Wojtyła został papieżem, odczytano to jako proroctwo. Stając przed obliczem Matki Bożej Ludźmierskiej wołajmy z wiarą:

Matko Boża Ludźmierska, nasza Matko i Królowo, troskliwa Gaździno powierzonego Ci ludu, którym jest Kościół Twojego Syna. Wsłuchani w Jego Ewangelię, przynosimy Ci naszą cześć i chwałę! Z najgłębszą wiarą i nadzieją polecamy Ci Ojca Świętego i wszystkie jego troski o Kościół. Miej w opiece naszych pasterzy i wypraszaj z naszej ziemi nowe powołania kapłańskie i zakonne. Swoim macierzyńskim wejrzeniem ogarniaj wszystkie rodziny tej ziemi, aby fundamentem ich życia były: pokój, duch przebaczenia, wierność, miłość i odpowiedzialność za każde życie ludzkie od jego poczęcia aż do jego naturalnej śmierci. Niech wszyscy idą za głosem Kościoła w przestrzeganiu przykazań Bożych, w których jest jedyna droga do Ojca w niebie. Broń przed niewiarą, nałogami i ośmielaj nas, byśmy nie wstydzili się tak świętej katolickiej wiary, jak też naszych zwyczajów rodzinnych. Dobra Matko, bądź z nami w każdy czas, a zwłaszcza w ostatnich chwilach ziemskiego życia, po którym przedstaw nas Bogu, który jest miłością w jedności Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.