Jarosław Komorowski: - W jakich czasach żył św. Melchior Grodziecki? W jaki sposób mógłby Pan pomóc nam „umiejscowić” w czasie tę postać?

Zdzisław Szczepaniak: - Św. Melchior urodził się prawdopodobnie w 1584 r. w stolicy Księstwa Cieszyńskiego. W tym czasie w Polsce u władzy był król Stefan Batory. Polska była krajem, który zdobywał wielkie znaczenie na arenie europejskiej. Księstwo cieszyńskie od Polski odpadło znacznie wcześniej, a Śląsk i Czechy od 1526 r. znajdowały się pod panowaniem Habsburgów. Historycy określają św. Melchiora mianem Ślązaka z Cieszyna.

- Jest Pan autorem książki o św. Melchiorze. Bardzo proszę o podzielenie się doświadczeniami związanymi z tworzeniem tejże pozycji.

- Z postacią św. Melchiora Grodzieckiego spotkałem się już w czasie pisania historii Kolegium Jezuickiego w Kłodzku. Wtedy jeszcze nikt tutaj o tej postaci nic nie wiedział. Natomiast muszę przyznać, że prawdziwa praca nad poznaniem i uporządkowaniem dostępnej wiedzy o św. Melchiorze rozpoczęła się dopiero w momencie podjęcia decyzji o nadaniu Sali Tradycji i Historii im. św. Melchiora Grodzieckiego. Dziękuję szczególnie o. Witoldowi Trawce oraz jezuitom z Krakowa, którzy otworzyli przede mną podwoje swoich bibliotek. Dla mnie ważnym doświadczeniem, jako dla wieloletniego mieszkańca Kłodzka jest fakt, iż jest to na razie jedyny ogłoszony święty, który żył w tym mieście.

- Jak można scharakteryzować działalność ojców jezuitów za czasów św. Melchiora tutaj, w Kłodzku?

- Jezuici przybyli do Kłodzka w 1597 r. Prowadzenie nauki rozpoczęli w dawnym klasztorze Kanoników Regularnych (u podnóża Góry Zamkowej). W 1601 r. jezuici rozpoczęli przebudowę budynku klasztornego na kolegium. Na początku istniały trzy klasy - z trzema nauczycielami, w 1608 r. cztery klasy, a w 1614 - pięć klas. Jezuici obok kolegium akademickiego zarządzali od 1575 r. seminarium papieskim. Jego celem było wychowanie nowych kadr kapłanów potrzebnych do walki z reformacją w Czechach. Kierowali tzw. bursą ubogich studentów, którzy kształcili się na księży, a utrzymywali wyłącznie z jałmużny płynącej z datków dostojników duchownych i świeckich.

- Ojcze Witoldzie! Jak młodzież przyjęła pomysł Parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kłodzku oraz Dyrektora wraz z Gronem Pedagogicznym tegoż liceum o nadaniu im. św. Melchiora Grodzieckiego Sali Tradycji i Historii?

O. Witold Trawka SJ: - Młodzież na początku zadawała bardzo dużo pytań, często dociekliwych, po to, aby o św. Melchiorze zebrać jak najwięcej informacji, jak najwięcej wiedzieć. Po wprowadzeniu katechez o świętym oraz po przeprowadzeniu konkursu literackiego ta postać stała się im bliższa. Po jakości prac można sądzić, że cały pomysł został przez młodzież przyjęty bardzo dobrze. Ponadto kilka dni trwająca uroczystość, a wcześniej intensywne przygotowania do niej świadczą o wielkim zaangażowaniu młodzieży.

- Które fakty z życia świętego najbardziej zachwycają i pociągają młodzież?

- Na pewno najbardziej młodzież pociąga męstwo św. Melchiora, a zwłaszcza okrutne męki, które przeżył przed śmiercią. Kolejną sprawą, na którą zwraca uwagę młodzież jest fakt, iż ów święty żył w naszym mieście - chodził po tych samych ulicach, podziwiał podobne widoki, patrzył przez te same okna, co oni.

- Bp Ignacy Dec wspomniał w homilii o tym, że współcześnie nie wymaga się od chrześcijan takiej formy poświęcenia życia, jaką jest np. męczeństwo. Jaki zatem wpływ na współczesnych licealistów „Chrobrego” może wywrzeć zetknięcie się ze św. Melchiorem?

- Jednym ze sposobów działalności świętych wśród nas jest „ochrona” - rozumiana jako zapobieganie przed miernością i małością. Jan Paweł II wspominał w swoim nauczaniu, że święci stoją na straży tego, aby człowiek się mobilizował i dawał więcej z siebie, żeby miał piękne idee, żeby one go pociągały i żeby wzrastał. Święci pobudzają i motywują nas wewnętrznie przez światło, które niosą ze sobą, które jednak nie jest ich światłem, ale odbiciem światła Chrystusa. Św. Melchior zdaje się wołać do każdego chłopaka i każdej dziewczyny uczącego się w Kłodzku: „I ty możesz być święty!”.

- Ojcze Witoldzie! Czy współcześnie łatwo jest mówić o świętości?

- Sobór Watykański, a potem Jan Paweł II wielokrotnie przypominał, że świętość nie jest zarezerwowana dla wąskiej grupy ludzi, ale jest zadaniem i pierwszym powołaniem wszystkich. Sługa Boży Jan Paweł II beatyfikował 1329 osób, a 473 błogosławionych kanonizował. Byli to ludzie z różnych kontynentów, stanów, ale przede wszystkim była wśród nich ogromna rzesza ludzi świeckich. W dzisiejszym świecie bardzo trudno jest mówić o świętości, lecz Słowo Boże mówi: „gdzie wzmógł się grzech, tam obficiej rozlała się łaska”. To pokazuje, że do świętości można dojść, przechodząc nawet najbardziej kręte i zawiłe ścieżki życia.