Rok 2004 ogłoszony jest w zakonie franciszkańskim w Polsce Rokiem św. Maksymiliana Marii Kolbego. Jako wotum dziękczynne za życie i twórczą obecność Świętego Męczennika, franciszkanie wraz ze społeczeństwem ziemi sanockiej, dokonali renowacji kaplicy poświęconej temu Świętemu.
Franciszkanie do Sanoka zostali sprowadzeni przez księcia Władysława Opolczyka w roku 1377. Kościół dzielił dramatyczne losy miasta i kilkakrotnie był doszczętnie niszczony w pożarach. Obecnie ma on XVIII-wieczną barokową sylwetkę i wystrój wnętrza. W 1997 r. dokonano w nim ważnego odkrycia archeologicznego, które pozwoliło na jednoznaczne orzeczenie, że franciszkanie zbudowali kamienny kościół już pod koniec XIV w. Budowa kaplicy św. Maksymiliana, która od początku istnienia aż do końca II wojny światowej nosiła tytuł Matki Bożej Pocieszenia, datowana jest na wiek XVI lub XVII.
Renowację kaplicy rozpoczęto w pierwszych dniach stycznia br. od położenia nowej marmurowej posadzki. Pierwszy etap renowacji, trwający do połowy kwietnia, polegał na odczyszczeniu polichromii za pomocą specjalistycznych preparatów. Zabrudzenia powodowały zupełną nieczytelność niektórych malowideł. Były one wynikiem braku rotacji powietrza, zawilgocenia i osadzania się na ścianach wydzielin z wcześniejszego ogrzewania gazowego. Wykonane zostały badania makrobiologiczne oraz zastosowano preparat chemiczny, który przywrócił ścianom właściwą strukturę chemiczną.
W trakcie prac okazało się, że uszkodzone są tynki, gzymsy i ściany kaplicy do wysokości metra od posadzki. Uzupełniono więc ubytki w murach i położono nowy tynk wszędzie tam, gdzie było to konieczne. Następnie należało pokonać kolejną przeszkodę, czyli zdjąć w kilku miejscach warstwę malarską z lat 70. XX w. Te przemalowania spowodowały zniknięcie pierwotnej polichromii kilku aniołów, przedstawień figuralnych i ornamentów. Oryginalne malowidła, bliskie stylistycznie malarstwu Jana Matejki, zostały wykonane w 1936 r. przez znanego na Podkarpaciu artystę malarza Władysława Lisowskiego.
Po zdjęciu warstwy z lat 70., w maju na ściany kaplicy ponownie sfrunęły cztery anioły, zgrupowane po obu stronach dwu okien. Każdy z nich ma indywidualne rysy twarzy, ponieważ artyście, jako modele służyli sanoczanie. W głównej scenie kaplicy - Zaśnięciu Najświętszej Maryi Panny - odsłonięto bordiurę i różowe tło. Ponownie pojawiły się zamalowane ornamenty roślinne i ekspresyjne wzory na ścianach kaplicy. Artyści dokonali także odnowienia sceny marynistycznej. Przedstawia ona rodzinę w łódce na rozszalałym morzu, której przychodzi z pomocą Maryja - Gwiazda Morza. W górnej części kaplicy, w kopule, odnowiono sceną przedstawiającą Matkę Bożą Wniebowziętą w otoczeniu aniołów. Pod kopułę wróciła rozeta i żyrandol. Odnowiono także epitafium, wykonane z piaskowca i marmuru.
Osobny problem stanowiła renowacja stiukowo-marmurowego ołtarza św. Maksymiliana, pochodzącego z początków XX w. Unikalna kompozycja elementów ołtarza i technika wykonania świadczą o tym, że był on wykonany przez prawdziwych mistrzów. Konserwatorom udało się uzupełnić brakujące fragmenty, a elementy zniszczone zastąpili nowymi. Ponadto artyści z Krakowa namalowali nowy obraz olejny św. Maksymiliana, przeznaczony do kultu. Święty jest na nim przedstawiony w otoczeniu palm, które są symbolem męczeństwa i modli się, trzymając w dłoniach koronkę franciszkańską.
Drugi etap renowacji rozpoczął się w kwietniu. Polegał na pracochłonnym i żmudnym malowaniu ścian i kopuły kaplicy w oryginalnych kolorach. Ostatnie pociągnięcia pędzla, artyści z krakowskiej pracowni konserwacji zabytków „A. Piotrowski i E. Kosakowski” położyli 3 lipca. Trwająca pół roku renowacja została zakończona.
- Jak wierzymy, św. Maksymilian cały czas nam pomagał i poruszał serca wrażliwych ludzi, którzy wspierali nas finansowo. Koszt renowacji wyniósł 200 tys. złotych, w całości został pokryty z darowizn. Dziękujemy wszystkim, którzy sfinansowali to dzieło oraz mediom, które informowały o renowacji. Już teraz zapraszamy na poświęcenie kaplicy, które planujemy połączyć z jubileuszem 35-lecia istnienia naszej parafii we wrześniu tego roku - powiedział gwardian klasztoru Franciszkanów w Sanoku o. Stanisław Glista.