Reklama

Zarys historii parafii Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu

Niedziela podlaska 33/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

W XV i XVI w. miasto nazywano: Ciechonowiec. W 1429 r. Witold Aleksander (ok. 1348-1430), wielki książę litewski (1392-1430), nadał osadzie prawa miejskie. Należy więc sądzić, że już przed 1429 r. istniał już tutaj kościół katolicki.
Parafia rzymskokatolicka powstała w połowie XV w. Przypuszczalnie fundatorem pierwszej świątyni był Paweł (Paszko) Strumiłło z Dmoszyna h. Dąbrowa (1370/80 - przed 1436) lub jego syn Piotr (Pietraszko) Paszkowic Strumiłło (zm. 1487), starosta drohicki (1463-1475) i marszałek hospodarski (1483-1486). Wśród pierwszych znanych duszpasterzy ciechanowieckich należy wymienić ks. Jana - wikariusza (1470-1481) i ks. Błażeja, który w 1477 r. pełnił funkcję plebana.
Akt fundacji parafii w Ciechanowcu został odnowiony w 1617 r. na wniosek dziedzica tej miejscowości - Mikołaja Kiszka (ok. 1565-1620), starosty drohickiego (1588-1620). W 1650 r. właściciel Ciechanowca Jerzy Monwid Irzykowicz (zm. 1659), marszałek wiłkomirski (1653) i podkomorzy drohicki (1653-1659), uczynił kolejne nadania na rzecz parafii, które zostały potwierdzone przez ks. Andrzeja Gembickiego (zm. 1654), biskupa łuckiego (1638-1654) oraz ks. Andrzeja Sienickiego, proboszcza ciechanowieckiego (1649-1669). Pierwsza drewniana świątynia została spalona przez Szwedów i Kozaków w okresie „potopu szwedzkiego” 1657 r. Kolejny drewniany kościół w Ciechanowcu ufundowała w 1696 r. Marianna Oborska (ur. po 1661), córka pułkownika królewskiego Idziego (Egidiusza) de Britmar Bremera (zm. 1662) i Eleonory Irzykowicz, podkomorzanki drohickiej. Jego budowniczym był cieśla Jakub Faust z Węgrowa. W 1703 r. sprzedała ona Ciechanowiec Franciszkowi Maksymilianowi Ossolińskiemu (1676-1756), chorążemu drohickiemu (1703-1710), późniejszemu staroście nurskiemu (1705-1710) i drohickiemu (1710-1716).
Obecny murowany kościół został wzniesiony w latach 1732-1737 przez wspominanego Franciszka Maksymiliana Ossolińskiego, podskarbiego nadwornego koronnego (1713-1735). Projektantem barokowej świątyni był przypuszczalnie reformat z Bociek br. Mateusz Osiecki (zm. 29.07.1741), a budowniczym Jan Krzysztof Adrian Kluk/Klug - ojciec znanego przyrodnika, członka Komisji Edukacji Narodowej ks. kan. Krzysztofa Kluka (1739-1796), późniejszego proboszcza ciechanowieckiego (1770-1796). Konsekracji nowego kościoła dokonał 23 lipca 1739 r. ks. Andrzej Stanisław Kostka Załuski (1695-1758), biskup łucki i brzeski (1736-1739).
Kolejna właścicielka Ciechanowca Teresa z Lanckorońskich Ossolińska (1722-1801), wdowa po Tomaszu Konstantym Ossolińskim (1716-1782) i jej córka Katarzyna (1743-1807) dnia 3 września 1789 r. ufundowały w pobliżu kościoła szpital i klasztor sióstr św. Wincentego a Paulo (szarytek). W ramach represji carskich w 1842 r. szpital został zamknięty, a 17 października 1864 r. - z polecenia (Nr 11107/1864) Michała hr. Murawjewa „Wieszatiela” (1796-1866), generał - gubernatora wileńskiego i 6 guberni litewsko-białoruskich (1863-1865) - skasowano kaplicę św. Wincentego a Paulo i usunięto Siostry Miłosierdzia. Podczas publicznej licytacji 1869 r. nieruchomość klasztorną sprzedano w prywatne ręce (w 1915 r. klasztor został spalony przez Kozaków).
W 1816 r. część miasta (część od 1806 r. posiadali Szczukowie h. Grabie) nabył Dominik hr. Ciecierski h. Rawicz (1781-1828), marszałek szlachty Obwodu Białostockiego (1816-1828). Jego syn Stefan hr. Ciecierski h. Rawicz (1821-1888) razem z żoną Jadwigą z Rzewuskich (1836-1882) byli kolejnymi kolatorami ciechanowieckiej świątyni.
Kościół doznał wielkich zniszczeń w czasie pożaru miasta w 1916 r., a także podczas ostrzału artyleryjskiego w czasie wojny bolszewickiej w 1920 r. Restaurację świątyni przeprowadził w 1924 r. ks. Julian Dudziński (1879-1955), proboszcz ciechanowiecki (1919-1934). Podobnie podczas II wojny światowej, w czasie niemieckiego ostrzału artyleryjskiego w dniu 22 czerwca 1941 r. kościół został poważnie uszkodzony, a klasztor sióstr szarytek spalony. Pierwsze konieczne remonty wykonał ks. Nikodem Kowalewski (1888-1974), ówczesny proboszcz ciechanowiecki (1934-1959). W latach powojennych w 1970 r. została ułożona posadzka marmurowa, staraniem ks. prał. Wincentego Marczuka (1916-2001), proboszcza ciechanowieckiego (1967-1988).
Warto jeszcze zaznaczyć, że na zakończenie nawiedzenia kopii Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej (2-7 czerwca 1974 r.) Słowo Boże w ciechanowieckim kościele wygłosił w dniu 7 lipca 1974 r. metropolita krakowski ks. Karol kard. Wojtyła, przyszły papież Jan Paweł II.
Na cmentarzu przykościelnym znajdują się dwie murowane dzwonnice, salka parafialna zbudowana w 1958 r., a także pomnik ks. Krzysztofa Kluka dłuta Jakuba Tatarkiewicza (1798-1854), ufundowany w 1848 r. przez Stefana hr. Ciecierskiego (odsłonięty w 1850 r.) dla podtrzymania ducha i pamięci narodowej. Na rogu posesji parafialnej w pobliżu rynku stoi pomnik Ojca Świętego Jana Pawła II postawiony staraniem ks. prał. Kazimierza Siekierko, który został poświęcony 11 maja 2004 r. na zakończenie wizytacji kanonicznej przez bp. Antoniego P. Dydycza, ordynariusza drohiczyńskiego.
Po drugiej stronie placu miejskiego, naprzeciwko kościoła, stoi murowana plebania z 1905 r., wzniesiona na tzw. saskim placu przez ks. Józefa Gaula proboszcza ciechanowieckiego (1901-1910). W latach 1989-1991 została ona gruntownie przebudowana pod kierunkiem ks. kan. Bogusława Kiszko, proboszcza ciechanowieckiego (1988-2002).

Kaplice:
Przybyszyn - kaplica dojazdowa, murowana pw. św. Franciszka z Asyżu, została zbudowana w latach 1984-1987 pod kierunkiem wspomnianego ks. prał. Wincentego Marczuka. Jej poświęcenia dokonał 29 listopada1997 r. bp Antoni P. Dydycz.
Wojtkowice Dady - kaplica dojazdowa, drewniana pw. Matki Bożej Pokoju, zbudowana w latach 1972-1973, pod kierunkiem ks. prał. Wincentego Marczuka. Jej poświęcenia dokonał dnia 29 listopada1997 r. bp Antoni P. Dydycz.
Ciechanowiec - kaplica zakonna sióstr Antonianek od Chrystusa Króla pw. św. Antoniego. Została ona erygowana dekretem ks. Antoniego P. Dydycza, biskupa drohiczyńskiego, z dnia 27 lutego 1997 r. Jej poświęcenia w dniu 28 września 1997 r. dokonał bp Antoni P. Dydycz.
Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 8.30, 10.00, 12.00, 18.00
- kaplice w Wojtkowicach Dadach: 10.30
- kaplica w Przybyszynie: 9.00
- kaplica w szpitalu: 15.00
- święta nie będące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 9.00, 12.00, 18.00
- kaplica w Wojtkowicach Dadach: 10.30
- kaplica w Przybyszynie: 9.00
Odpusty w parafii: Świętej Trójcy, św. Rocha
Nabożeństwo adoracyjne: dwa dni przed świętem Matki Bożej Różańcowej
Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1911 r. (brak 1939-1941)
Księgi Małżeństw: od 1930 r.
Księgi Zmarłych: od 1881 r. (brak1902-1933)

Bibliografia: M. Kałamajska-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice (Katalog Sztuki w Polsce, t. IX, z. 2), Warszawa 1986; K. Uszyński, Monografia architektoniczna kościoła parafialnego w Ciechanowcu, Lublin 1956 (mps).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W tym kraju od 1 maja telefony komórkowe będą zakazane we wszystkich szkołach

2025-04-29 18:27

Adobe Stock

We wszystkich austriackich szkołach od 1 maja obowiązywać będzie zakaz korzystania z telefonów komórkowych. Ograniczenie dotyczy również wycieczek szkolnych. Przepisy określają też sytuacje, gdy nauczyciele mogą zwolnić uczniów z zakazu.

Austriacki minister edukacji Christoph Wiederkehr poinformował o tym w poniedziałek. To pierwsza poważna decyzja resortu edukacji w ramach powołanego niedawno nowego koalicyjnego rządu. Zakaz został wprowadzony w formie nowelizacji rozporządzenia dotyczącego zasad tworzenia regulaminów szkolnych. Do tej pory przepisy zawierały zakaz korzystania z „przedmiotów zakłócających pracę szkoły”.
CZYTAJ DALEJ

Arcydzieła malarstwa wystawione w Rzymie

2025-04-29 21:17

[ TEMATY ]

Rzym

Rok Święty 2025

Fot. Włodzimierz Rędzioch

Rok Święty 2025 jest wielkim wydarzeniem duchowych, ale jego organizatorzy zadbali, by miał również wymiar kulturalny. W Rzymie organizowany jest cykl wystaw zatytułowany „Otwarte niebiosa” – odbyły się już wystawy ikon oraz obrazów Marca Chagalla i Salvadora Dalí.

Natomiast w okresie świąt Wielkanocnych zorganizowano wystawę nawiązujące do tajemnicy Zmartwychwstania Chrystusa - w rzymskim kościele San Marcello al Corso można oglądać dwa arcydzieła malarstwa chrześcijańskiego: „Uczniowie Piotr i Jan biegnący do grobu w poranek Zmartwychwstania” Eugène’a Burnanda oraz „Wieczerza w Emaus” Rembrandta.
CZYTAJ DALEJ

Wspomnienia Franciszka o konklawe: kardynałowie są odcięci od świata

2025-04-30 07:17

[ TEMATY ]

konklawe

papież Franciszek

Grzegorz Gałązka

Uczestnicy konklawe są całkowicie odcięci od świata - okna są zamknięte, a sygnały radiowe ekranowane; nie wolno mieć telefonów, komputerów ani żadnych innych urządzeń elektronicznych - wspominał Franciszek w swojej autobiografii. Papież jest jedyną osobą, która może zdradzić tajemnice konklawe.

W środę, 7 maja ma rozpocząć się konklawe, by wybrać następcę papieża Franciszka. Zasady przeprowadzenia wyborów określa wydana w 1996 roku przez papieża Jana Pawła II Konstytucja Apostolska Universi Dominici Gregis. Zakłada ona m.in. zachowanie tajmenicy konklawe. Jedyną osobą, która może uchylić kulisów wyborów, jest sam papież, co Franciszek zrobił w swojej autobiografii pt. "Nadzieja".
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję