W piekle przemocy rodziło się nowe, oparte na wierze, wielkie dzieło, które przetrwało wojnę i zostało przeniesione w nową, powojenną rzeczywistość, by wydać wielkie owoce duchowe w czasach komunistycznej dyktatury. Narzędziem Bożej Opatrzności okazali się młody wówczas ks. Stefan Wyszyński oraz wspólnota młodych kobiet, zwana potocznie ósemkami, której ojcem duchowym od czasów okupacji był przyszły prymas.

Boże znaki

Pod koniec powstania, kiedy dym i łuny pożarów górowały nad dogorywającą Warszawą, przyszły prymas, wówczas kapelan AK, ks. Stefan Wyszyński szedł lasem w Laskach i w stercie spopielonych kart przyniesionych przez wiatr znalazł niedopalony środek druku, a na nim słowa: „Będziesz miłował”. Zaniósł go na dłoni do kaplicy jak relikwię, pokazał siostrom i powiedział: „Nic droższego nie mogła nam przysłać ginąca stolica. To najświętszy apel walczącej Warszawy, do nas i do całego świata. Apel i testament. Będziesz miłował”.

Przesłanie to wzmacniało, w sposób symboliczny, niezwykłe wydarzenie, do którego prymas wrócił później. Po upadku powstania jeden z napotykanych niemieckich lekarzy natarczywie pokazywał ks. Wyszyńskiemu zdjęcie figury Chrystusa sprzed kościoła Świętego Krzyża na Krakowskim Przedmieściu. Ręka Chrystusa wskazywała napis: Sursum corda – W górę serca. Ksiądz Wyszyński ku swemu wielkiemu zdumieniu usłyszał wówczas z ust niemieckich lekarzy wypowiedziane po niemiecku słowa polskiego hymnu: „Jeszcze Polska nie zginęła”, a zaraz po nich słowa z cokołu: Sursum corda. Przypominając sobie to wydarzenie po latach, z przekonaniem wyznał: „Oni widzieli, że to są jakieś signa Dei (znaki Boże – przyp. B.K.)”.