Reklama

Niedziela plus

Czy wiecie…

...skąd się wzięła tradycja kolędowania?

Niedziela Plus 1/2024, str. I

[ TEMATY ]

Żywiec

zywiec.pl

Gody Żywieckie, czyli tradycyjna parada „Dziadów” w Milówce

Gody Żywieckie, czyli tradycyjna parada „Dziadów” w Milówce

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Słowo „kolędnicy” kojarzy nam się z grupkami dzieci, które po Bożym Narodzeniu i Nowym Roku w przebraniach chodzą po wsiach i śpiewem wysławiają Nowonarodzonego Jezusa. Obchody i przedstawienia kolędnicze wywodzą się z prastarych obrzędów chłopskich z udziałem masek zwierzęcych i postaci przebranych za zwierzęta. Domostwa odwiedzały grupy, które najczęściej nazywano kolędnikami lub: pastuszkami, herodami, dziadami, turoniami czy kozami. W zamian za życzenia pomyślności, urodzaju i powodzenia gospodarze obdarowywali kolędników świątecznymi smakołykami lub drobnymi datkami.

Pójście z kolędą w większości przypadków było przywilejem kawalerów. Nie brakowało jednak grup kolędniczych złożonych z panien. Nazywano je kolędnicami i chodziły po tzw. szczodrakach. Śpiewały one kolędy pod oknami i składały życzenia pomyślności na Nowy Rok, urodzaju w polu i obfitości. Za taką wizytę, czyli kolędę, obdarowywano je szczodrakami, czyli prostymi plackami z chlebowego ciasta w kształcie rogalika.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Ciekawą formą kolędowania było „chodzenie z niedźwiedziem” – jeden z kolędników przebrany był za misia, okręcony powrósłami ze słomy, a na twarzy miał maskę zrobioną ze skóry. Prowadził go na łańcuchu Żyd ze słomianym biczem w ręku. Niedźwiedź popisywał się przed gospodarzami, a w kulminacyjnym momencie widowiska przewracał się, udając martwego, po czym ożywał, co symbolizowało odrodzenie życia.

„Herodowe kolędowanie” natomiast nie było typową opowieścią o Bożym Narodzeniu, ale jak sama nazwa wskazuje – opowieścią o perypetiach Heroda i jego konszachtach z diabłem. Uczestniczyli w nim chłopcy przebrani zazwyczaj za: króla Heroda, Żyda, śmierć, feldmarszałka, żołnierzy, diabła i anioła, Turka itp. Podstawowym wątkiem dramatycznym były zbrodnia króla Heroda i jego śmierć.

Jednym z ciekawych rodzajów kolędowania było tzw. chodzenie z kozą. Koza była symbolem szczęścia lub pomyślności w gospodarstwie. Jeden z chłopców nakrywał się płachtą, a w ręku trzymał wystrugany z drewna i osadzony na kiju łeb kozy. Prowadzona przez „dziada” lub „Żyda” koza padała, umierała, a potem ożywała, co było odniesieniem do odradzającej się po zimie przyrody.

Jedno jest pewne: kolędnicy zwiastują dobrą nowinę, niosą radość domownikom oraz składają noworoczne życzenia, które są przyjmowane jako zapowiedź pomyślności, urodzaju i powodzenia. /i.c.

2024-01-02 12:12

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W obronie sanktuarium życia

Niedziela bielsko-żywiecka 25/2024, str. I

[ TEMATY ]

Żywiec

Tomasz Terteka

Manifestacja przywiązania do wartości życia i rodziny

Manifestacja przywiązania do wartości życia i rodziny

Chrześcijańska rodzina jest opoką Polski – powiedział bp Piotr Greger podczas Marszu dla Życia i Rodziny, który przeszedł ulicami Żywca.

Swoje przywiązanie do życia i wartości rodzinnych publicznie zamanifestowali mieszkańcy stolicy Żywiecczyzny i okolic. Do nich bp P. Greger mówił: – Dzisiaj, kiedy ludzkie życie jest zagrożone nie tylko przez czynniki zewnętrzne, ale także od wewnątrz – ze strony samej rodziny, która winna być sanktuarium życia – tym bardziej staje się konieczne podjęcie wspólnego wysiłku, by ocalić każde niewinne ludzkie życie; by tworzyć atmosferę społeczną, w której nie będzie przyzwolenia na jakiekolwiek akty agresji będące zamachem na życie, ale będzie ono chronione od momentu poczęcia aż do naturalnej śmierci.
CZYTAJ DALEJ

Autor Nowenny Pompejańskiej zostanie kanonizowany

2025-02-27 08:56

[ TEMATY ]

Bartolo Longo

vaticannews.va

Bł. Bartolo Longo

Bł. Bartolo Longo

Ojciec Święty zatwierdził dekrety Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych, dotyczące pięciorga Sług Bożych, m.in. Polki, Kunegundy Siwiec. Zaaprobował też kanonizacje dwóch świeckich błogosławionych – m.in. czciciela Matki Bożej Pompejańskiej bł. Bartolo Longo - i zadecydował o zwołaniu konsystorza, związanego z uroczystościami kanonizacyjnymi.

Dekrety dotyczące nowych świętych i błogosławionych Ojciec Święty podpisał wczoraj w Klinice Gemelli, gdzie przyjął Sekretarza Stanu kard. Pietro Parolina oraz Substytuta abp Edgara Peña Parrę. Przyszli kanonizowani to postaci, otaczane wielką czcią w swoich ojczyznach: bł Bartolo Longo, twórca Nowenny Pompejańskiej, niezwykle popularnej także w Polsce oraz bł. Giuseppe Gregorio Hernández Cisneros, Wenezuelczyk, tercjarz franciszkański, zwany „lekarzem ubogich”.
CZYTAJ DALEJ

Hiszpańskie opowieści

2025-02-28 09:07

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

W auli Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu odbył się wyjątkowy wieczór hiszpański, który przyciągnął licznych uczestników, w tym biskupa sandomierskiego Krzysztofa Nitkiewicza, siostry zakonne oraz gości z miasta i diecezji.

Wydarzenie było okazją do bliższego poznania kultury, tradycji oraz codziennego życia mieszkańców Półwyspu Iberyjskiego. Spotkanie zorganizowała wspólnota seminaryjna, a jego gospodarzem był ks. Michał Powęska, rektor seminarium, natomiast rolę prowadzącego objął ks. Tomasz Zych, prefekt seminarium. Wydarzenie rozpoczęło się od akcentu muzycznego – klerycy pierwszego roku wykonali pieśń „Czarna Madonna” w języku hiszpańskim, wprowadzając uczestników w klimat iberyjskiej kultury.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję