Paulini troszczą się o to miejsce, związane z męczeńską śmiercią św. Stanisława Biskupa i Męczennika, z wielkim oddaniem. Byli świadkami zrywów i dramatu wojen, powstań narodowych, prześladowań zaborców, hitlerowców i komunistów.

Są pożyteczni

Fundacji dokonał kanonik królewski Jan Długosz, a potwierdził ją król Kazimierz Jagiellończyk. Aktu erygowania klasztoru i przeniesienia praw dotyczących kościoła na Skałce na paulinów dokonał biskup krakowski Jan Rzeszowski w dokumencie datowanym na 22 czerwca 1472 r. Fundator zapisał w Kronice: „W poniedziałek 22 czerwca kanonik krakowski Jan Długosz uzyskał prawo założenia Zakonu Braci Pustelników św. Pawła Pierwszego Eremity, wyznających regułę świętego Augustyna, ponieważ oni, praktykując jedno i drugie życie, mianowicie czynne i kontemplacyjne, są bardzo pożyteczni dla Kościoła Bożego...”.

Podczas konferencji historyczno-pastoralnej, która wpisuje się w świętowanie jubileuszu, o. Grzegorz Prus, paulin, przypomniał: – Obok Jasnej Góry jest to jedyny klasztor Paulinów, który nigdy nie uległ kasacji. Dodał, że decyzja fundatora wynikała z jego osobistego kultu św. Stanisława, a pierwszym prowincjałem był o. Jakub z Bogumiłowic.

Z kolei o. Andrzej Napiórkowski, paulin, przekonywał: – Skałka to przede wszystkim miejsce, gdzie ludzie się modlą, gdzie można spotkać Pana Boga, usłyszeć słowo Boże zawarte w Ewangelii. Zaznaczył, że w 2004 r. świątynia skałeczna została podniesiona do rangi bazyliki, a w 2008 r. powstał tu Ołtarz Trzech Tysiącleci, który służy m.in. ubogacaniu corocznej majowej procesji z Wawelu na Skałkę. – Ta wielowiekowa tradycja uczczenia św. Stanisława jest kontynuowana, a przestrzeń modlitwy jest związana ze studium teologii – powiedział o. Napiórkowski. Zaznaczył swoistą sztafetę pokoleń biegnącą tu przez wieki i podkreślił, że obok tego, iż podejmują projekty restauracyjne, konserwatorskie, realizowane w bazylice, klasztorze i budynku seminaryjnym, paulini pracują przede wszystkim nad sobą, nad własnym uświęceniem, by służyć tym, którzy w poszukiwaniu Boga przychodzą na Skałkę.

Służą

Dziś Skałka to enklawa ciszy i miejsce modlitwy w mieście charakteryzującym się szybkim tempem życia. Dla Polaków to także znajdująca się w podziemiach bazyliki św. Michała Archanioła i św. Stanisława BM Krypta Zasłużonych. Tu z inicjatywy prof. Józefa Łepkowskiego od 1880 r. były umieszczane sarkofagi twórców kultury i sztuki. Tu w czasach zaborów i późniejszych tragicznych dla narodu polskiego wydarzeń kolejne pokolenia uczyły się – i tak jest nadal – naszych narodowych dziejów. Nawiązując do tej roli Skałki, o. Mariusz Tabulski, przeor klasztoru na Skałce i rektor Wyższego Seminarium Duchownego Zakonu Paulinów, przekonywał, że budowanie przyszłości nie może się odbywać bez pamięci o przeszłości. – Mówimy o 550 latach trwania paulinów na Skałce, wskazując przede wszystkim nie na ludzkie siły, tylko na łaskę Boga – przyznał w rozmowie z Niedzielą i dodał: – Kiedy paulini rozpoczynali swoją posługę, ks. Jan Długosz miał świadomość, że sanktuarium jest w opłakanym stanie. Chciał je ożywić, żeby promieniowało na Polskę łaską męczeństwa św. Stanisława.

Przywołując kolejne wieki służby paulinów w tym miejscu, przeor przypomniał, że na Skałkę przychodzili królowie z pokutnymi pielgrzymkami, a wierzący wypraszali tu łaski, o czym świadczą podziękowania, spisane świadectwa i liczne wota. Skałka to modlitwa, posługa, pamiątki kultury – dzieła kolejnych pokoleń paulinów. Tu św. Albert Chmielowski zaczynał swoją misję, odkrywał powołanie do służby ubogim. Tu pielgrzymował m.in. prymas Polski kard. Stefan Wyszyński, a Jan Paweł II w tym miejscu spotkał się z młodzieżą oraz twórcami kultury i sztuki.

Strzegą miejsca

Ojciec przeor zaznaczył: – Paulini nie chcieli tego miejsca, które objawia siłę ducha, przesłaniać swoją obecnością. Wiernie go strzegli pomimo kruchości i słabości. I tutaj, w duchu łaski, służyli Kościołowi w Polsce i Kościołowi w Krakowie, pielgrzymom nawiedzającym przez wieki to miejsce. Dziedzictwo Skałki przekazują w sztafecie pokoleń. Pomimo bardzo trudnych okoliczności, w których wielokrotnie znajdywał się Kraków, wytrwaliśmy na tym miejscu. Zawsze zwyciężała łaska Boża!

Rektor Wyższego Seminarium Duchownego paulinów zauważył, że w 1472 r. posługę na Skałce rozpoczynało dwunastu braci, a dzisiaj służy tu dwudziestu ojców i braci oraz czterdziestu braci kleryków. Przypomniał, że seminarium formuje i przygotowuje do służby duszpasterskiej dla całego zakonu: – Obok Polaków są u nas bracia klerycy z Kamerunu, RPA, Nigerii, Chorwacji, Węgier, ze Słowacji, z Litwy, Ukrainy, Białorusi, USA. Zwrócił też uwagę na rolę patrona miejsca: – Święty Stanisław to, obok naszego założyciela św. Pawła Pierwszego Pustelnika, wzór dla braci. Przykład dobrego, mężnego pasterza, troszczącego się o moralność swego ludu i oddającego za niego życie.

Paulini, a wraz z nimi Kraków i Małopolska, mają świadomość, że ten jubileusz to powód do odnowienia wiary w Boga, który jest prawdziwą Skałą, i do dziękowania Mu za dobrze wykorzystany czas służby Kościołowi, za wypełnienie powierzonej misji. Ale to także pytanie: co dalej?

Zachowują to, co najważniejsze

Na wspomnianej konferencji o. Arnold Chrapkowski, generał Zakonu św. Pawła Pierwszego Pustelnika, stwierdził, że Skałka to na dzień dzisiejszy bogata rzeczywistość. Zauważył, że wszystkie funkcje, które spełniała, spełnia czy ma spełniać, w pewnym sensie są zależne od zaangażowania posługujących tu paulinów. I dodał: – Z drugiej strony widzimy ogromną Bożą łaskę, Boże działanie. Musimy je zakładać w podejmowaniu jakiegokolwiek dzieła, które nam zostaje zlecone. Stwierdził, że dostrzeganie wymogów Kościoła powszechnego przez paulinów żyjących na Skałce wymuszało pewne zmiany w ich sposobie życia i formach posługiwania. Dodał, że należy założyć, iż tego samego doświadczą następne pokolenia paulinów, które przyjdą na Skałkę. I przekonywał: – Zmieniać się będą nauki, zmieniać się będzie forma naszej posługi, a jednak musimy zachować to, co jest najważniejsze, to, do czego w tym miejscu zostaliśmy powołani – tego nie możemy zburzyć, tego nie możemy zatracić.

Ojciec generał przywołał dwa skrzydła paulińskiej duchowości i paulińskiego posługiwania: życie kontemplacyjne i życie aktywne. I przestrzegł: – Jeżeli to zatracimy, to zatracimy naszą tożsamość i naszą posługę tutaj, na Skałce.

Szczegóły dotyczące świętowanego jubileuszu na stronie: skalka.paulini.pl/jubileusz-550