Reklama

Niedziela Wrocławska

Na skraju Lasku św. Jadwigi

W Lubiążu odbudowano Kalwarię Jadwiżańską. Maciej Nejman, starosta wołowski minionej kadencji walczył o to wraz z członkami Stowarzyszeniu „Lubiąż” wiele lat.

Niedziela wrocławska 17/2022, str. IV

[ TEMATY ]

Kalwaria Jadwiżańska

Materiały prasowe

Maciej Nejman, inicjator odbudowy Kalwarii Jadwiżańskiej

Maciej Nejman, inicjator odbudowy Kalwarii Jadwiżańskiej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Usytuowana w Lasku św. Jadwigi Kalwaria Jadwiżańska to unikat, bo choć przypomina drogę krzyżową, to wszystkie kaplice poświęcone zostały św. Jadwidze Śląskiej. Opat lubiąski, Gunther II, był jej spowiednikiem. Księżna wielokrotnie bywała w Lubiążu. Cystersi lubiąscy kultywowali nie tylko pamięć o niej, ale i o jej mężu, księciu Henryku I Brodatym. Przechowywali w kościele opackim ich trony i pietę, którą według tradycji św. Jadwiga osobiście do niego przekazała. Jak mówi Maciej Nejman, według historyków rzeźba ta ma późniejszą proweniencję, niemniej cieszyła się dużym kultem. Dwa razy do roku przybywały do niej pielgrzymki. Obecnie znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Religijny drogowskaz opata

Reklama

W 1727 r. sześć kaplic poświęconych św. Jadwidze polecił wznieść opat lubiąski Ludwik Bauch (1696 – 1729). Pierwszą z kaplic oznaczono monogramem opata Baucha, LAL. Identyczny monogram i datę 1727 do dziś można zobaczyć na elewacji okazałej barokowej kaplicy św. Jana Nepomucena w centrum Lubiąża, co dowodzi, że powstała ona w tym samym czasie, co kaplice Kalwarii Jadwiżańskiej. Tworzą one wspólne rozległe założenie sakralne z kolumną maryjną na dziedzińcu opactwa, figurami świętych na jego budynku bramnym i poprzedzającym go moście, grupą figuralną Ecce Homo przy jednym z domów i Wzgórzem Trzech Krzyży. Sakralizowały przestrzeń publiczną, zgodnie z duchem epoki kontrreformacji. Temu też służyła barokowa przebudowa klasztoru, kontynuowana przez kolejnych opatów. Dwie monumentalne wieże kościoła opackiego usytuowano tak, by były widoczne z dróg prowadzących do Wrocławia i Legnicy, niczym drogowskaz.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Niestety, świetność tego jedynego w swoim rodzaju kompleksu architektonicznego skończyła się w 1810 r. Opactwo skasowały władze pruskie, ale dziedzictwo cystersów trwało m.in. dzięki Kalwarii Jadwiżańskiej. Definitywny kres dawnego świata przyniósł 1945 r. Do kaplic wprowadzili się żołnierze sowieccy. Dosłownie.

W kościele zrobili... stajnię

W sumie rozlokowano w Lubiążu ok. 8 tys. żołnierzy sowieckich (dla porównania: przed 1945 r. Lubiąż liczył ok. 4,5 tys. mieszkańców). Zajęli nawet kościół parafialny św. Walentego, który zamienili w stajnię i lecznicę dla koni. Czuli się w Lubiążu bezpieczni, gdyż leży on w zakolu Odry, więc w miejscu naturalnie obronnym, a jedyny most zniszczyli wycofujący się Niemcy. Przeprawić się na drugą stronę Odry można było jedynie przy pomocy promu, który również kontrolowali Sowieci. W kaplicach ogrzewali się piecykami, wycięli krzyże na Wzgórzu Trzech Krzyży. Wystawili przed Laskiem św. Jadwigi posterunki z karabinami maszynowymi. Zdewastowali kaplice do tego stopnia, że zatraciły funkcje sakralne (zniszczyli m.in. zdobiące je płaskorzeźby). Po wycofaniu się Sowietów rozebrała je okoliczna ludność, a cegły wykorzystała jako budulec.

Krzyże wróciły już na Wzgórze Trzech Krzyży, odbudowano też (w latach 2020-21) kaplice Kalwarii Jadwiżańskiej, na podstawie jedynej zachowanej fotografii, przedstawiającej jedną z kaplic. W przyszłości ozdobione zostaną one malowidłami ilustrującymi związki św. Jadwigi Śląskiej z Lubiążem i przedstawiającymi etapy jej życia, m.in. znalezienie przez nią ciała jej syna, księcia henryka Pobożnego, poległego w bitwie pod Legnicą. Związki te ilustruje też studnia św. Jadwigi (udrożniona niedawno) na skraju Lasku św. Jadwigi. Według dawnych wierzeń woda z niej ma leczniczą moc. Ponoć źródło wytrysnęło pod stopami św. Jadwigi Śląskiej, gdy zatrzymała się w drodze do klasztoru lubiąskiego. Niestety, nie udało się odwrócić procesu depopulacji Lubiąża. Strach przed Sowietami, którzy rabowali, gwałcili i podpalali ( w samym Lubiążu puścili z dymem aż 76 gospodarstw) powstrzymywały polską ludność przed osiedleniem się tutaj. Obecnie Lubiąż liczy ok. 2 tys. mieszkańców, a dawne opactwo cystersów wciąż czeka na nową funkcję.

2022-04-19 09:31

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Fatima: duże zainteresowanie Polaków odwiedzaniem sanktuarium podczas wakacji

2025-08-06 19:53

[ TEMATY ]

Fatima

Graziako

Polacy są wśród czołowych nacji zagranicznych odwiedzających podczas tegorocznych wakacji sanktuarium Matki Bożej Różańcowej w Fatimie - wynika z informacji przekazanych KAI przez władze tego miejsca kultu maryjnego.

W sierpniu nie słabnie ich napływ. W gronie tysięcy pątników spoza Portugalii odwiedzających to sanktuarium wyróżniają się Polacy, którzy jak poinformowała jego rzecznik prasowa Patrícia Duarte powinni wyróżniać się podczas zaplanowanych na 12 i 13 sierpnia uroczystości rocznicowych w Fatimie. - Na początku sierpnia zapisanych na te wydarzenie były już 32 grupy pielgrzymów, głównie z zagranicy. Wśród nich największą liczbę grup pątników ma Polska, Hiszpania oraz Włochy - przekazała KAI Duarte.
CZYTAJ DALEJ

Karol Nawrocki na Jasnej Górze

2025-08-05 21:01

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Karol Nawrocki

prezydent elekt

Zaprzysiężenie Karola Nawrockiego

ks. Mariusz Bakałarz

Karol Nawrocki na Jasnej Górze

Karol Nawrocki na Jasnej Górze

Karol Nawrocki udał się na Jasną Górę, gdzie w kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej o godz. 21.00 wziął udział w Apelu Jasnogórskim. Prezydent elekt ze swoją rodziną modlił się za Polskę, za prezydenturę i za swoich współpracowników.

CZYTAJ DALEJ

Prezydent Karol Nawrocki odwiedzi Kalisz

2025-08-07 07:10

[ TEMATY ]

Karol Nawrocki

PAP/Piotr Nowak

Prezydent Karol Nawrocki przyjedzie w czwartek do Kalisza (woj. wielkopolskie), gdzie spotka się po południu z mieszkańcami miasta. Według zapowiedzi ma ogłosić inicjatywę ustawodawczą dotyczącą powrotu do realizacji CPK w pierwotnym wariancie.

Prezydent Karol Nawrocki podczas orędzia, które wygłosił w trakcie środowego Zgromadzenia Narodowego, zadeklarował, że będzie konsekwentny i zdeterminowany w realizacji Planu 21, który przedstawił w kampanii wyborczej. Zapewnił, że będzie dążył do tego, aby polskie państwo było miejscem rozwoju, wielkich przełomowych projektów, takich jak Centralny Port Komunikacyjny, polskie drogi i polskie porty.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję