Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Historyczny dworzec bez inwestora

Dworzec kolejowy w Sosnowcu-Maczkach, gdzie niegdyś była granica Królestwa Polskiego i gdzie zatrzymywał się car, jest nieczynny od kilku lat. Niedawno ukazała się o nim książka Jacka Jakubka Od Granicy do Maczek.

Niedziela sosnowiecka 6/2021, str. VIII

[ TEMATY ]

Dworzec PKP

zabytek

Piotr Lorenc

Dworzec kolejowy w Maczkach, zbudowany w latach 1839-48

Dworzec kolejowy w Maczkach, zbudowany w latach 1839-48

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Największy w Zagłębiu Dąbrowskim pod względem powierzchni i długości dworzec wciąż czeka na zagospodarowanie. Były plany, by utworzyć w nim filię Politechniki Śląskiej, ale pomysł upadł. Budowla wymaga na pewno gruntownego remontu. Ale jej historia może robić wrażenie – w czasach zaborów, kiedy powstał monumentalny dworzec w Maczkach na stacji granicznej, był jednym z najważniejszych w całej Europie przystanków, znajdowały się tu komora celna i zabytkowe koszary, które nie zachowały się do naszych czasów, a w specjalnych apartamentach zatrzymywał się tutaj sam car Rosji. Dzięki rozwojowi osady Maczki powstał także kościół parafialny Świętych Apostołów Piotra i Pawła, wybudowany ze składek kolejarzy.

Reklama

W monografii pt. Od Granicy do Maczek autor rozprawia się z mitem o tym, kto jest twórcą projektu i budowniczym dworca. Według kwerendy przeprowadzonej przez Jakubka, dworca w Maczkach nie zaprojektował słynny włoski architekt Henryk Marconi, lecz jego uczeń Teofil Schűller. – Zebranie materiału badawczego i jego weryfikacja ze źródłami doprowadziła do ustalenia nieznanych dotąd faktów – obiekt powstawał w 3 fazach, przy czym 1. faza podzielona była na kolejne 3 etapy – tłumaczy Jakubek. Aby zweryfikować informacje odwiedził on wiele archiwów w poszukiwaniu dokumentów o dworcu w Maczkach. Pracę zwieńczyła próba rekonstrukcji wyglądu obiektu oraz jego układu funkcjonalno-przestrzennego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Monografia zawiera historię obiektu w kontekście budowy pierwszej w Królestwie Polskim linii kolejowej, historię jego przekształceń budowlanych, analizę porównawczą i omówienie problematyki konserwatorskiej. „Autorowi udało się wyodrębnić zmiany, które w dotychczasowym stanie badań nie były wymieniane. Mowa tu zwłaszcza o formie pierwszego, parterowego dworca. Na uznanie zasługuje również podrozdział poświęcony autorstwu projektu. W przekonujący sposób, na podstawie źródeł pisanych, Jakubek skłania się ku udziałowi w budowie dworca z pierwszej fazy Teofila Schűllera, a drugiej Stanisława Jaroszewskiego oraz trzeciej Czesława Domaniewskiego” – napisał we Wstępie dr Maciej Prarat, badacz architektury z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Dworzec kolejowy Sosnowiec Maczki (stacja Granica) był ostatnią, graniczną stacją Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. Gmach dworca to neorenesansowa bryła założona na planie wydłużonego prostokąta o imponującej długości 230 m.

– Książkę można kupić w Centrum Informacji Miejskiej oraz Miejskim Klubie Maczki – zachęca Rafał Łysy, rzecznik UM w Sosnowcu.

2021-02-03 10:04

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Muzeum zwróci ołtarz?

Niedziela wrocławska 51/2021, str. V

[ TEMATY ]

ołtarz

zabytek

Marek Perzyński

Dyrektor Piotr Oszczanowski, minister Piotr Gliński, ks. proboszcz Cezary Chwilczyński i Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Daniel Gibski przed ołtarzem z kościoła w Żórawinie

Dyrektor Piotr Oszczanowski, minister Piotr Gliński, ks. proboszcz Cezary Chwilczyński i Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Daniel Gibski przed ołtarzem z kościoła w Żórawinie

Kościół Trójcy Świętej w Żórawinie to perła manieryzmu, która mocno przygasła. Po przejęciu przez katolicką parafię jest remontowany i są szanse, że choć część wystroju powróci, w tym ołtarz.

I minister kultury i dziedzictwa narodowego wraz z dyrektorem Muzeum Narodowego we Wrocławiu wydają się być „za” – obejrzeli ołtarz 29 listopada w muzeum w towarzystwie proboszcza Żórawiny. Minister Piotr Gliński przyjechał do Wrocławia, by podpisać akt przekształcenia Muzeum Narodowego we Wrocławiu w instytucję w pełni prowadzoną przez ministerstwo kultury. Proboszcz parafii w Żórawinie, ks. dr Cezary Chwilczyński, wykorzystał tę okazję, by spotkać się z ministrem i dyrektorem muzeum, gdzie trafiło większość zabytków z żórawińskiego kościoła. Po oficjalnej uroczystości, w wąskim gronie minister z proboszczem i nowo mianowanym Dolnośląskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków Danielem Gibskim udali się do sali, w której eksponowane są zabytki z żórawińskiego kościoła. Przed lśniącym złotem ołtarzem stanęli w zachwycie. Geert Hendrik, jego autor, urodził się w 1559 r. w Amsterdamie, a pożegnał ten świat ok. 1615 r. prawdopodobnie we Wrocławiu, co świadczy, że na Śląsku nie brakowało szczodrych zleceniodawców, więc nie opłacało się szukać szczęścia gdzie indziej. Wykonanie ołtarza do kościoła w Żórawinie zajęło mu dwa lata (1604-05). Wyrzeźbił też herb Hanniwaldtów, fundatorów tej świątyni. Zdobił on epitafium jednego z nich, Adama. Obecnie herb ten eksponowany jest we wrocławskim Muzeum Narodowym.
CZYTAJ DALEJ

Papieska intencja modlitewna na lipiec: o formację do rozeznania

2025-07-03 16:20

[ TEMATY ]

papież

intencja

lipiec

Vatican Media

Módlmy się, abyśmy umieli coraz lepiej rozeznawać, by dobrze wybierać drogi życia i odrzucać to, co oddala nas od Chrystusa i Ewangelii - wskazuje Ojciec Święty. W najnowszym filmie „The Pope Video” Papież Leon XIV odczytuje oryginalną modlitwę, prosząc Ducha Świętego o łaskę nauki rozeznawania. W świecie, który nieustannie się zmienia, rozeznawanie jest bardziej potrzebne niż kiedykolwiek, by podejmować właściwe decyzje.

Dziś ukazała się nowa edycja „The Pope Video”, ilustrująca intencję modlitewną Papieża Leona XIV na lipiec. Intencja ta, powierzona Papieskiej Światowej Sieci Modlitwy, poświęcona jest formacji w rozeznawaniu. Modlitwa Papieża brzmi:
CZYTAJ DALEJ

Pożar dwóch bloków mieszkalnych w Ząbkach

2025-07-03 22:24

PAP

W czwartek o godzinie 19.27 wpłynęło do straży pożarnej zgłoszenie o pożarze poddasza i czwartej kondygnacji w 4-kondygnacyjnym bloku mieszkalnym w Ząbkach - poinformował PAP rzecznik PSP Karol Kierzkowski. Policja poinformowała natomiast w mediach społecznościowych, że zabezpiecza teren objęty pożarem.

Jak poinformował rzecznik Państwowej Straży Pożarnej, w czwartek o godzinie 19.27 do stanowiska kierowania wpłynęło zgłoszenie o pożarze poddasza i czwartej kondygnacji w 4-kondygnacyjnym bloku mieszkalnym w miejscowości Ząbki w powiecie wołomińskim. Pożar objął poddasza dwóch połączonych ze sobą bloków o wymiarach 80 na 20 m.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję