Reklama

Wiadomości

Wolność przed prawdą?

Fałszowanie rzeczywistości w ostatnich latach staje się wręcz mechanizmem w walce cywilizacyjnej.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Cywilizacja łacińska, która urzeczywistnia się w polskiej kulturze, opiera się na trzech filarach: greckim rozumieniu prawdy (prawda istnieje obiektywnie, a nie gdzieś „pośrodku”), rzymskich zasadach prawa oraz etyce chrześcijańskiej. Każdy z tych fundamentów był w historii podważany, kwestionowany i niszczony. Niniejsza refleksja dotyczy prawdy i współczesnego mechanizmu eliminowania tej wartości w przestrzeni publicznej. Potwierdzeniem tego, że nie jest to problem jedynie teoretyczny, może być np. wybór słowa roku, którego dokonują redaktorzy i naukowcy z prestiżowego słownika oxfordzkiego. Słowem 2016 roku został zwrot „postprawda” („fake news”), czyli przekazywanie nieprawdziwych informacji.

Prawda

Prawda głoszona przez konkretnego człowieka (subiektywna refleksja) i prawda o człowieku (obiektywne odniesienie do rzeczywistości) nie muszą być zbieżne. Te dwa różne podejścia niosą ze sobą poważne konsekwencje dla rozumienia świata i różnych wizji życia współczesnego człowieka. Definiując pojęcie prawdy, należy sięgnąć do Arystotelesa i jego stwierdzenia, że jest to zgodność sądów z rzeczywistym stanem rzeczy, którego ten sąd dotyczy.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Święty Tomasz doprecyzował to pojęcie i wskazał, że prawda polega na zgodności rzeczy i umysłu. W swoim nauczaniu Jan Paweł II wielokrotnie zwracał uwagę na konieczność odkrywania prawdy i życia prawdą.

Wolność

Druga wartość to wręcz „polskie DNA”. Już w XVII wieku czeski jezuita Bohuslav Balbín powiedział o Polakach, że to „naród rozmiłowany w najwyższym stopniu w wolności”.

Problemem jest jednak różne rozumienie tej rzeczywistości w obecnym czasie. Katechizm Kościoła Katolickiego definiuje wolność jako „zakorzenioną w rozumie i woli możliwość działania lub niedziałania, czynienia tego lub czegoś innego, a więc podejmowania przez siebie dobrowolnych działań” (KKK 1731). Możliwość wyboru między dobrem a złem nakazuje łączyć wolność z odpowiedzialnością. W ujęciu chrześcijańskim wolność wypełnia się w relacjach międzyludzkich i nie da się jej zrozumieć bez Chrystusa, który jest jedynym wyzwolicielem, bo tylko dzięki Niemu człowiek staje się prawdziwie wolnym. Katechizm wskazuje miejsce wolności w życiu osoby i podejmuje kwestię godności: „Prawo do korzystania z wolności jest nieodłącznym wymogiem godności człowieka, zwłaszcza w dziedzinie religii i moralności” (KKK 1747). Tylko takie ujęcie pozwala realizować tzw. wolność do... dobrego działania.

Reklama

Zdecydowanie inaczej wolność rozumiana jest przez tych, którzy odrzucają naukę Kościoła. Wskazuje się, że w wymiarze społeczno-politycznym ma ona charakter wręcz absolutny, Wolność odnosi się do dowolnych, niemalże nieograniczonych zachowań. Oficjalnie ich jedyną granicą są prawa drugiego człowieka i jego wolność. Ten „bałwochwalczy kult wolności”, jak pisa Jan Paweł II, to podejście, które prowadzi do częstego instrumentalizowania wolności i sprowadzania jej do swawoli. Zwolennicy tego podejścia realizują tzw. wolność od... prawdy, piękna, dobra moralnego, odpowiedzialności, miłości, religii.

Mechanizm destrukcji: wolność przed prawdą

Jedną ze współczesnych strategii (metod) niszczenia zachodniej cywilizacji, kreowania nowej wizji świata, ale także sposobem walki z Kościołem jest wprowadzanie zamętu aksjologicznego w sferze różnych wartości: moralnych, poznawczych, estetycznych czy też religijnych. Te działania podejmowane są przez jednych w pełni świadomie. Drudzy, którzy kierują się tzw. poprawnością polityczną, czynią równie wiele złego, stają się użytecznym narzędziem w rękach tych pierwszych. Jednocześnie z dużą mocą eliminowane są takie pojęcia, jak: prawda, grzech, łaska; zmieniana jest hierarchia wartości; wprowadzany jest chaos utrudniający lub wręcz uniemożliwiający odróżnienie dobra od zła, prawdy od kłamstwa, rzeczy ważnych od błahych, istotnych od nieistotnych.

Reklama

Wśród szczególnie niebezpiecznych mechanizmów należy wyróżnić zmianę porządku wartości – w miejsce obiektywnej prawdy umieszcza się wolność człowieka. Przykładów takiej zmiany mieliśmy szczególnie dużo w ostatnim czasie.

Słyszymy wołania protestujących: „moje ciało, moja decyzja”; „mam prawo do aborcji” (czyli mam prawo do zabicia nienarodzonego dziecka), „zygota to nie dziecko, to zlepek komórek”; „moja macica, mój wybór”. W tych hasłach również wyraziste i krzykliwe jest pierwszeństwo wolności przed prawdą. Medycyna oraz ważne akty prawne jednoznacznie potwierdzają, że już od poczęcia mamy do czynienia z odrębną osobą ludzką, której życie należy chronić.

Postawienie wolności przed prawdą skutkuje szerzącą się swawolą, która bywa promowana oraz realizowana. Ten mechanizm staje się wręcz prawidłowością. Jaskrawym przykładem jest zachowanie aktywisty LGBT, który przekonany o własnej wolności, mocował na przydrożnych tablicach z nazwami miejscowości własne znaki, z informacją, jakoby tu była „strefa wolna od LGBT”. Ta całkowicie nieprawdziwa informacja powielana była z kolei przez światowe media jako polska rzeczywistość.

Głęboko utrwalone, choć sprzeczne z cywilizacją zachodnią, sposoby myślenia potwierdzają paradoksy obecnego czasu. Przykładem są wyznawcy ekologizmu, którzy są wręcz gotowi zarzucić Panu Jezusowi dręczenie zwierząt, gdy usłyszą słowa wypowiedziane do Apostołów: „Oto dałem wam władzę stąpania po wężach i skorpionach”. Wzywanie do całkowitego uznawania tzw. praw zwierząt (cokolwiek to oznacza) na równi z prawami osoby ludzkiej to kolejny przykład, tego że prawda strącona jest z pierwszego miejsca w hierarchii wartości. Humanizacja, uczłowieczanie zwierząt i dehumanizacja człowieka, której przejawy są już widoczne, dokonuje się w zasadzie tylko wtedy, gdy odrzucona jest prawda.

Reklama

Na uczelniach wielokrotnie pada stwierdzenie, że uniwersytet to miejsce przede wszystkim wolności wypowiedzi. Otóż wolność jest wyjątkowo ważna w nauce, ale na pierwszym miejscu należy jednak umieścić prawdę. Uniwersytet jest miejscem odkrywania przede wszystkim tej wartości.

Konsekwencje duszpasterskie i społeczne

W czasach, w których ludzie mówią o niemal totalnej i absolutnej wolności, gdy człowiek sam może stanowić o tym, kim chce być, co i jak ma robić, konieczny jest obiektywny punkt odniesienia. Nie można tworzyć subiektywnej normy i prywatnego wzorca postępowania dla samego siebie, bo to jest droga do samozagłady w wymiarze jednostkowym i społecznym.

Wolność przed prawdą prowadzi do odrzucenia Boga jako Stwórcy i postawienia w to miejsce człowieka, który uznawany jest za stwórcę samego siebie. To droga jednoznacznie prowadząca do dechrystianizacji.

W kontekście społecznym natomiast zmiana porządku wartości to perspektywa chaosu i destrukcji życia społecznego. Konieczne jest dążenie do prawdy, odkrywanie jej w życiu codziennym i stawianie jej na pierwszym miejscu. Gdy zapytano Jana Pawła II, co by powiedział światu, gdyby tylko raz mógł przemówić do świata, odpowiedział: „Prawda was wyzwoli” (J 8, 32). Realizacja tych słów Chrystusa to wyzwanie dla każdego człowieka w dzisiejszych czasach.

Moja refleksja nie zaprzecza wolności w życiu człowieka. Prawda przed wolnością to porządkowanie hierarchii wartości. Powrót do porządku: prawda – wolność, stanowi remedium na zagubienie w wymiarze jednostkowym oraz społecznym. To także skuteczna ochrona przed manipulantami tworzącymi chaos pojęciowy oraz walczącymi z Kościołem i łacińską cywilizacją. Współczesnemu światu potrzeba jednoznaczności, także w kontekście najwyższych wartości. Wolność nie jest wartością absolutną i nie jest celem życia, a jedynie środkiem. Najpełniej realizuje się w kontekście prawdy i dobra, czyli innych wartości. Odpowiedź na pytanie zadane w tytule artykułu jest zatem zdecydowanie negatywna.

Ks. Sławomir Bukalski
profesor na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego

2020-12-16 08:57

Ocena: +1 -2

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Wyjść z własnej celi

Niedziela łódzka 11/2020, str. I

[ TEMATY ]

kard. Stefan Wyszyński

więzienie

wolność

nabożeństwo

Piotr Drzewiecki

Kapłani zgromadzeni wokół Najświętszego Sakramentu

Kapłani zgromadzeni wokół Najświętszego Sakramentu

– Przebaczenie jest przywróceniem sobie wolności, jest kluczem w naszym ręku do własnej celi więziennej – mówił prymas kard. Stefan Wyszyński. Zbliża się VII edycja nabożeństwa „24 godziny dla Pana”.

Nabożeństwo to zapoczątkował w 2014 r. papież Franciszka. W czasie jego trwania w sakramencie pokuty i pojednania dokonuje się przebaczenie, które wyzwala nas od grzechu – uwalnia z celi tworzonej przez nas samych. W dniach 20-21 marca księża na całym świecie przystąpią do pełnienia 24-godzinnego dyżuru. To niezwykłe wydarzenie rozpoczyna się w piątek poprzedzający IV Niedzielą Wielkiego Postu.

CZYTAJ DALEJ

Pogrzeb bez Mszy św. w czasie Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

duszpasterstwo

pogrzeb

Eliza Bartkiewicz/episkopat.pl

Nie wolno celebrować żadnej Mszy świętej żałobnej w Wielki Czwartek - przypomina liturgista ks. Tomasz Herc. Każdego roku pojawiają się pytania i wątpliwości dotyczące sprawowania obrzędów pogrzebowych w czasie Triduum Paschalnego i oktawie Wielkanocy.

Ks. Tomasz Herc przypomniał, że w Wielki Czwartek pogrzeb odbywa się normalnie ze śpiewem. Nie wolno jednak tego dnia celebrować żadnej Mszy Świętej żałobnej. W kościele sprawuje się liturgię słowa i obrzęd ostatniego pożegnania. Nie udziela się też uczestnikom pogrzebu Komunii świętej.

CZYTAJ DALEJ

Projekt zmian kodeksu karnego: zakazana dyskryminacja m.in. ze względu na tożsamość płciową i orientację seksualną

2024-03-27 20:19

[ TEMATY ]

prawo

Adobe Stock

Na stronach RCL opublikowano projekt ministerstwa sprawiedliwości nowelizacji Kodeksu karnego, który zakłada rozszerzenia katalogu przesłanek zakazanej dyskryminacji o kwestie płci, tożsamości płciowej, wieku, niepełnosprawności oraz orientacji seksualnej.

Na stronach rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny, który - jak zapowiada ministerstwo sprawiedliwości - ma wzmocnić ochronę przed przestępczymi zachowaniami motywowanymi przesłankami dyskryminacyjnymi ze względu na niepełnosprawność, wiek, płeć, orientację seksualną i tożsamość płciową.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję