Reklama

Kultura

Targ rozmaitości, czyli Teatr Telewizji

W czasie gdy teatry jako jedne z wielu instytucji kultury zostały zamknięte, a na horyzoncie nie pojawia się klarowna data ich otwarcia (możemy się spodziewać powrotu teatrów najwcześniej od przyszłego sezonu, tj. od września), dobrze jest się posiłkować dziedzictwem kulturalnym zamieszczonym w internecie. W sukurs przychodzą VOD Telewizji Polskiej oraz Ninateka, choć nie tylko. Cóż więc warto zobaczyć, aby umilić sobie długi czas spędzany w domu?

Niedziela Ogólnopolska 21/2020, str. 40-41

[ TEMATY ]

kultura

Facebook.com/teatrtelewizji

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Minimalne środki, maksymalna atencja

Norymberga Wojciecha Tomczyka (Grand Prix prestiżowego festiwalu Dwa Teatry w 2007 r.) to prawdziwy thriller, chociaż zupełnie nie operuje zewnętrznymi środkami gatunkowymi. Nie ma tajemniczej przestrzeni, kamera nie śledzi niczego okiem bohatera, muzyka nie modeluje uczuć widza. Wszystko ograne jest rozmową. Dominika Ostałowska (dziennikarka) przychodzi na rozmowę do emerytowanego generała PRL (Janusz Gajos). I cóż to za rozmowa! Gajos po mistrzowsku wodzi dziennikarkę (i widza) za nos, odsłaniając straszne prawdy starego systemu. W roli upiornej żony generała pojawia się Halina Łabonarska, grająca postać równie niejednoznaczną i mrożącą krew w żyłach, co generał. Pozycja obowiązkowa dla miłośników dobrych dialogów.
Można obejrzeć – VOD TVP.

Witkacy klasycznie

Nowość na liście – W małym dworku Jana Englerta (2019) – to klasyczna adaptacja najpopularniejszej sztuki Witkacego. Ekscentryczny autor ogranicza jednak sztafaż cudownej dziwaczności i dramat opowiada tragiczną historię rodu Nibków. Rodzina szuka tożsamości po śmierci matki, okazuje się jednak, że wszyscy wciąż są mentalnie zależni od pamięci po niej. Kiedy więc przybywa do nich jako widmo... Spektakl jest momentami nierówny, nie wszyscy aktorsko nadążają za swoimi postaciami, ale dla Jana Frycza i samego Witkacego warto poświęcić godzinę.
Można obejrzeć – VOD TVP.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Forma, więcej formy, Kantor

Tadeusz Kantor to jedno z największych nazwisk polskiego teatru i Teatru Telewizji, ale wielu z nas mogło nie mieć okazji obejrzeć jego spektakli, szczególnie miłośnicy sceny z młodego pokolenia. Nagrania archiwalne przychodzą jednak z pomocą – słynne Wielopole, Wielopole z 1980 r., obrazujące w symboliczny i impresjonistyczny sposób traumatyczne doświadczenia rodziny artysty okresu wojny, nadal robi piorunujące wrażenie. I choć to nie jest teatr dla wszystkich i niektórych znuży po kwadransie – dla wielu będzie to teatralna uczta misternie dopracowanej i przemyślanej formy, za którą kryje się intymne i oparte na życiu doświadczenie przeszłości. W świecie zdublowanych postaci i zdarzeń, zdublowanych symboli i kukieł-sobowtórów Kantor stara się dekomponować literacki mit o pamięci szczęśliwego dzieciństwa i pokazać, że przestrzeń przeszłości jest przestrzenią umarłych.
A propos umarłych, jeśli już ktoś nabierze rozpędu w zamiłowaniu do nowo poznanego teatru Kantora, powinien od razu obejrzeć Umarłą klasę.
Można obejrzeć – VOD TVP, Ninateka.

Reklama

W poszukiwaniu tożsamości

Walizka Wawrzyńca Kostrzewskiego (Grand Prix festiwalu Dwa Teatry 2015) to opowieść o synu zamordowanego w Auschwitz Żyda, który przypadkiem, w muzeum zagłady, odnajduje walizkę z nazwiskiem swojego ojca. Wywołuje to lawinową reakcję, którą jest introspektywna podróż w głąb tożsamości, deszyfrowanie labiryntu jestestwa niejakiego Fransua Żako (rewelacyjny Adam Ferency!). Realizowana przez fuzję środków teatralnych i filmowych sztuka ta jest dogłębnie poruszającą historią człowieka, który dzięki najdrobniejszemu z detali odzyskuje łączność ze swoją przeszłością, ze swoim dziedzictwem, z utraconą, a nostalgicznie poszukiwaną ścieżką życia. Nie jest to zwykły wyciskacz łez o niedoli wojny ani kolejne powielenie klasycznej opowieści o Holokauście. Walizka jest jak otwarcie tytułowego przedmiotu, z którego wysypują się fundamenty czyjegoś istnienia.
Gdzie można obejrzeć. Niestety, trzeba chwytać okazję przy retransmisji.

Trudna lekcja empatii

Kolejny laureat Grand Prix festiwalu Dwa Teatry – Posprzątane Agnieszki Lipiec-Wróblewskiej (2017) to świetnie napisana sztuka, w której rdzeniem dramatu są zawiłe relacje czterech kobiet, próbujących odnaleźć się w rzeczywistości, w której mąż jednej z nich (Piotr Adamczyk) porzuca jedną (Agata Kulesza) dla drugiej (Wiktoria Gorodeckaja). To opowieść o miłości, akceptacji i dojrzewaniu w relacji z rodzeństwem; to metafora odnajdywania swojego miejsca w świecie, w którym choroba, obsesja zawodowa lub nieszczęśliwy związek potrafią zatrząść fundamentem czyjegoś życia. Posprzątane to sztuka pozbawiona niepotrzebnej pretensjonalności, okraszona interesującą muzyką, pokazująca piękno kobiecej wspólnoty.
Można obejrzeć – Ninateka.

Reklama

Zimne piękno Bestii

Carat; bieda i wszechobecne pluskwy. Dynastyczne piękno tradycji; plugawy moloch biurokracji. Przepych pałacowy; zimna czerń lochów twierdzy Pietropawłowskiej.
Listy z Rosji Wawrzyńca Kostrzewskiego, będące adaptacją słynnych epistoł Astolphe’a de Custine’a, są porażającą i na wskroś interesującą wizją carskiej Rosji, w której majestat imperium przeplata się z nieskrywaną tyranią i pogardą dla jednostki. Francuski ambasador z przestrachem odkrywa, że podziwiana na Zachodzie potężna Rosja w istocie jest bestią wyciskającą z ludów sobie poddanych całą moc i życie, by przerobić to na nieludzką biurokratyczną machinę służącą półboskiej jednostce – carowi. Custine, czasem nazywany pierwszym sowietologiem, świetnie diagnozuje rosyjskiego ducha i dostrzega w nim potencjał przyszłej – spełnionej – rewolucji.
Spektakl ten jest podróżą w głąb naszych narodowych doświadczeń, jest reminiscencją kibitek i zsyłek, która przypomina nam, z jak wielkich opresji wyszliśmy ku wolności. Charyzmatyczne role Piotra Adamczyka czy Adama Ferencego, przy akompaniamencie wyjątkowej muzyki, tworzą spektakl unikatowy z gatunkowego pogranicza teatru i filmu.
Można obejrzeć – VOD TVP, Ninateka.

Wyróżnienia

Tych spektakli nie ma, niestety, na internetowych platformach (choć na VOD TVP można znaleźć mnóstwo wspaniałych spektakli z Tadeuszem Łomnickim, Piotrem Fronczewskim czy Gustawem Holoubkiem), ale nie mogę nie polecić Wujaszka Wani z 1980 r. w reżyserii Aleksandra Bardiniego – z fenomenalnymi Władysławem Kowalskim i Zbigniewem Zapasiewiczem – spektaklu trzymającego w napięciu i absolutnie hipnotyzującego grą aktorską.
Drugą sztuką, której warto wypatrywać w programie telewizyjnym, są Igraszki z diabłem (1979) Tadeusza Lisa, który brawurowo zaadaptował humorystyczno-alegoryczną sztukę czeskiego dramaturga Jana Drdy. Marian Kociniak, młodzi Janusz Gajos i Marek Kondrat (jakiż to był świetny aktor!) dają popis w ludowej opowieści o walce chytrej jednostki z zastępem kusicieli i diabłów. To teatr zupełnie inny od współczesnego, operujący umownością i szkolną niemal dekoracją, ale zapadający w pamięć na długie lata.

Tomasz Łabonarski - filolog polski, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Miłośnik teatru

2020-05-20 11:37

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pełna sala na projekcji „Historii Kowalskich”

W Parlamencie Europejskim w Brukseli, przy pełnej sali, 28 listopada br. odbyła się projekcja filmu „Historia Kowalskich”. Jest to film oparty na faktycznej historii sprzed 70 lat, dotyczącej polskiej rodziny, która ukrywała swoich żydowskich sąsiadów w czasie II wojny światowej. Dramatyczna rekonstrukcja życia w Ciepielowie, mieście niedaleko Radomia, ze szczególnym uwzględnieniem relacji między Polakami a Żydami, osiąga punkt kulminacyjny w tragicznych wydarzeniach z 6 grudnia 1942 r. O świcie oddział niemieckich żołnierzy otoczył rodzinny dom Kowalskich, jak również pobliskie domy rodzin podejrzewanych o udzielanie pomocy Żydom. Film zawiera wywiady z naocznymi świadkami życia na wsi przed wojną i podczas okupacji niemieckiej. W projekcji „Historii Kowalskich” w Brukseli wzięli udział reżyserzy filmu - Arkadiusz Gołębiewski i Maciej Pawlicki.

CZYTAJ DALEJ

Co z postem w Wielką Sobotę?

Niedziela łowicka 15/2004

[ TEMATY ]

post

Wielka Sobota

monticellllo/pl.fotolia.com

Coraz częściej spotykam się z pytaniem, co z postem w Wielką Sobotę? Obowiązuje czy też nie? O poście znajdujemy liczne wypowiedzi na kartach Pisma Świętego. Chcąc zrozumieć jego znaczenie wypada powołać się na dwie, które padają z ust Pana Jezusa i przytoczone są w Ewangeliach.

Pierwszą przytacza św. Marek (Mk 9,14-29). Po cudownym przemienieniu na Górze Tabor, Jezus zstępuje z niej wraz z Piotrem, Jakubem i Janem, i spotyka pozostałych Apostołów oraz - pośród tłumów - ojca z synem opętanym przez szatana. Apostołowie są zmartwieni, bo chcieli uwolnić chłopca od szatana, ale ten ich nie usłuchał. Gdy już zostają sami, pytają Chrystusa, dlaczego nie mogli uwolnić chłopca od szatana? Usłyszeli wówczas znamienną odpowiedź: „Ten rodzaj zwycięża się tylko przez modlitwę i post”.
Drugi tekst zawarty jest w Ewangelii św. Łukasza (5,33-35). Opisuje rozmowę Pana Jezusa z faryzeuszami oraz z uczonymi w Piśmie na uczcie u Lewiego. Owi nauczyciele dziwią się, czemu uczniowie Jezusa nie poszczą. Odpowiada im wówczas Pan Jezus „Czy możecie gości weselnych nakłonić do postu, dopóki pan młody jest z nimi? Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego, wtedy, w owe dni, będą pościć”

CZYTAJ DALEJ

Rozważania na Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego: szatan połknął haczyk

2024-03-28 23:26

[ TEMATY ]

rozważania

ks. Marek Studenski

Materiał prasowy

Jak wygląda walka dobra ze złem na zupełnie innym, nieuchwytnym poziomie? Jak to możliwe, że szatan, będący ucieleśnieniem zła, może zostać oszukany i pokonany przez dobro?

Zagłębimy się w niezwykłą historię i symbolikę Hortus deliciarum (grodu rozkoszy) Herrady z Landsbergu (ok. 1180). Ten odcinek to nie tylko opowieść o starciu duchowych sił, ale także głębokie przemyślenia na temat tego, jak każdy z nas może stawić czoła pokusom i trudnościom, wykorzystując mądrość przekazywaną przez wieki.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję