Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Podobny, ale inny

Czeladź kryje wiele zabytków i miejsc świętych, w których sprawowany kult przez sztukę przybliża do Boga. Wyjątkową świątynią parafialną i sanktuarium św. Jana Marii Vianneya jest kościół na Piaskach. Powstał on staraniem pierwszego proboszcza, z fundacji francuskiego Towarzystwa Bezimiennego Kopalń Węgla „Czeladź” oraz pracowników kopalni „Czeladź’ w latach 1922-24. Do powstania kościoła przyczynił się Wiktor Vianney, krewny proboszcza z Ars, ówczesny dyrektor kopalni.

Niedziela sosnowiecka 30/2019, str. 8

[ TEMATY ]

zabytki

Archiwum parafii

Kościół w Czeladzi

Kościół w Czeladzi

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Na wzór francuski

Reklama

Od chwili powstania Piasków i niewielkiej kolonii robotniczej mieszkańcy przynależeli do parafii pw. Świętej Trójcy w Będzinie. Zaczęto jednak czynić starania o odrębną opiekę duszpasterską dla powiększającego się osiedla. Pierwszym miejscem kultu była kaplica w Domu Zbornym na kopalni. Budowę kościoła rozpoczęto w 1922 r. na terenie istniejącej tu wcześniej hałdy. Plany budowy zlecili francuscy właściciele kopalni architektowi starostwa w Będzinie Tadeuszowi Rudzkiemu. Dostarczono mu rysunki oraz opis w języku francuskim świątyni Matki Bożej Najświętszego Serca w Karbonne we Francji, obecnie dzielnicy miasta Brest w Bretanii. Francuska świątynia budowana była w latach 1909-23, a jej architektem był Jean-Marie Agrall (1846-1926). Kościół na Piaskach jest kopią kościoła w Karbonne. Plany wykonane przez Tadeusza Rudzkiego zostały przesłane do Ministerstwa Robót Publicznych. Początkowo Ministerstwo nie zgadzało się na realizację projektu, uzasadniając swą odmowę rozbieżnością charakteru zaprojektowanego kościoła z tendencjami rodzimego budownictwa w Polsce i przedstawienia go w formie sprzecznej z obowiązującymi przepisami. Dopiero po liście dyrektora kopalni Piotra Markiewicza, który powołał się na wyjątkowe okoliczności, zgoda została w drodze wyjątku wydana. Okoliczności, na które powołał się zarząd były następujące: „Kolonia nie ma stylu, budynki nie tworzą krajobrazu polskiego, mogłyby znajdować się gdziekolwiek i z punktu widzenia estetycznego nie mają znaczenia dla samego kościoła. Architektura taka jest przyjęta we wszystkich krajach, jest prosta i nie wymaga skomplikowanego planu, w przeciwieństwie do innych kościołów, budowa których pochłonęła miliard marek. Materiałem wybranym do budowy jest blok betonu wykonany przez czeladzkich rzemieślników”.

Czeladzka perła

Kościół zbudowany został w stylu neoromańskim na wzór bazylik budowanych we wczesnym średniowieczu we Włoszech i na południu Francji. Styl ten charakteryzuje oszczędność wzoru – proste bryły geometryczne zestawione są ze sobą z wyraźnym wyróżnieniem każdej z nich. Każda nakryta jest osobnym dachem. – Świątynię z zewnątrz licowano blokami betonowymi imitującymi naturalny kamień – porfir o kolorze różowo-rdzawym i jasnobeżowym, naśladując piaskowiec. Dzięki temu przez zestawienie „piaskowcowych detali” uzyskano efekt dwubarwnej kontrastującej elewacji. Gra kolorów została odwrócona w stosunku do domów mieszkalnych, które posiadały czerwone detale i jasne połacie ścian – zauważa Stefania Lazar.

Kościół w Karbonee i Czeladzi wybudowany został według tego samego planu. Zastosowane w polskim krajobrazie francuskie wzory architektoniczne doskonale wpisały się w tworzone osiedle pracownicze kolonii Piaski i istniejącej wówczas kopalni Węgla Kamiennego „Czeladź”. Dziś obiekty te stanowią wymowne świadectwo bliskości dwóch narodów i ciekawe miejsca godne zwiedzenia. To historia wykuta w kamieniu i wrażliwości ludzi otwartych na Boga i człowieka.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2019-07-24 11:33

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Szacowna świątynia Krosna (3)

Niedziela przemyska 1/2013, str. 5

[ TEMATY ]

zabytki

Archiwum ks. Henryka Borcza

Kaplica Świętych Apostołów Piotra i Pawła

Kaplica Świętych Apostołów Piotra i Pawła
Po blisko 130 latach od konsekracji dokonanej przez bp. Macieja Drzewickiego w roku 1512 farę krośnieńską dotknęła kolejna już katastrofa. Pożar miasta, który 11 września 1638 r. strawił część starej zabudowy Krosna wewnątrz murów obronnych, dotarł do dachu świątyni. Zapadające się murowane szczyty i płonące ciężkie wiązania dachowe zerwały ceglany strop nawy głównej, niszcząc wnętrze. Uratowało się natomiast prezbiterium wraz z wyposażeniem. Pożar zniszczył w mieście także kościół Jezuitów. Ocalał kościół Franciszkanów oraz świątynie znajdujące się poza murami miejskimi (św. Wojciecha, św. Jakuba, szpitalny kościół Ducha Świętego). Zaraz po pożarze przystąpiono do odbudowy świątyni, by jak najszybciej przywrócić ją do użytku sakralnego. Odbudowa prowadzona była przy znacznym wsparciu parafian i różnych dobrodziejów (w tym zwłaszcza ówczesnego prepozyta ks. Kaspra Rożyńskiego i pochodzącego ze Szkocji miejscowego kupca Wojciecha Porcjusza), pod kierownictwem ks. Szymona Nowakowicza, seniora Kolegium mansjonarzy krośnieńskich. W związku z tym, że zniszczenia dotknęły jedynie część kościoła farnego, nie była potrzebna jego ponowna konsekracja, a jedynie rekoncyliacja. Dokonał tego aktu bp Paweł Piasecki (1644-49), który przybył do Krosna w związku z rozpoczęciem wizytacji kanonicznej diecezji. Został on uroczyście przywitany w sobotę 3 listopada 1646 r. u bram miasta przez magistrat Krosna i mieszkańców grodu, a następnie wprowadzony w jego mury. Zapewne zatrzymał się na kilka dni w murowanym dworze biskupów, pozostającym jeszcze wówczas we władaniu kapituły przemyskiej. Następnego dnia, w niedzielę 4 listopada przybył do kościoła parafialnego. Tu, ubrany w szaty pontyfikalne, podczas Mszy św. dokonał, zgodnie z Pontyfikałem Rzymskim, rekoncyliacji tych części kościoła, które tego wymagały (zniszczone przez pożar). Kolejnego dnia, w poniedziałek 5 listopada, biskup poświęcił kaplicę Świętych Apostołów Piotra i Pawła, wzniesioną od fundamentów przy południowej ścianie kościoła i wspaniale wyposażoną przez wspomnianego już Roberta Porcjusza. Natomiast ołtarz znajdujący się w kaplicy konsekrował, umieszczając w nim relikwie św. Justyna Męczennika oraz innych męczenników. Jeszcze tego samego dnia bp Piasecki konsekrował ołtarz św. Anny znajdujący się w kaplicy przy północnej ścianie świątyni. W tym ołtarzu umieścił z kolei relikwie świętych: Hieronima Kapłana, Grzegorza, Bernarda i Czterech Koronowanych Męczenników.
CZYTAJ DALEJ

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to osiągnąć?

2025-07-11 20:56

[ TEMATY ]

małżeństwo

świadectwo

Grupa Proelio

Premierowy odcinek nowej kampanii Grupy Proelio "Małżeństwo jest cudem" - "52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to osiągnąć?". Bohaterami filmu są Irena i Jerzy Grzybowscy, założyciele inicjatywy Spotkań Małżeńskich, którzy od blisko 50 lat posługują małżonkom ucząc ich dialogu.

W reportażu dzielą się wieloma cennymi radami. Warto obejrzeć i się zainspirować! Nade wszystko jest to jednak wartościowe świadectwo, pokazujące że piękna i wierna miłość na całe życie jest możliwa. Autorem filmu jest Damian Żurawski.
CZYTAJ DALEJ

Liczba ludności Unii Europejskiej przekroczyła rekordowe 450 mln. Powód? Migranci

2025-07-12 11:17

[ TEMATY ]

społeczeństwo

Unia Europejska

hobbitfoot/fotolia.com

Imigracja do Unii Europejskiej spowodowała w zeszłym roku wzrost liczby ludności UE do rekordowych 450,4 mln – wynika z najnowszych danych Eurostatu.

Od 2012 r. w Unii umiera co roku więcej osób, niż się rodzi, wobec czego „wzrost liczby ludności można w znacznej mierze przypisać nasilonym ruchom migracyjnym po pandemii Covid-19” – ocenił Eurostat, które dane zacytował w piątek portal Euronews.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję