Reklama

Niedziela Małopolska

Pradawny zwyczaj znowu ożyje

„Za chwilę z wnętrza świątyni wyjdzie procesja, pomiędzy ludźmi zjawi się drewniany Chrystus siedzący na osiołku. (…) Polskie palmy pochylają się, tworzą jakiś ruchomy barwny korowód, który ma swój własny rytm i swój osobliwy sens. Jaka szkoda, że procesji tej nie widział Stanisław Wyspiański...” – napisał prof. Wiktor Zin we wspomnieniach „Kościółek w Tokarni”

Niedziela małopolska 14/2019, str. VI

[ TEMATY ]

zwyczaje

Niedziela Palmowa

Zdzisław Słonina

Tradycyjna tokarska procesja z palmami i Panem Jezusem na osiołku – pozwala przenieść się w czasie, mówią uczestnicy

Tradycyjna tokarska procesja z palmami i Panem Jezusem na osiołku – pozwala przenieść się w czasie, mówią uczestnicy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Być może i Stanisław Wyspiański pragnąłby przeżyć Niedzielę Palmową w parafii pw. Matki Bożej Śnieżnej w Tokarni. Niestety, za jego czasów zwyczaj toczenia drewnianej figury Chrystusa na osiołku wokół kościoła nie był praktykowany, choć obrzęd ten, zwany Jezuskiem Lipowym, Dębowym lub Palmowym, znany był w Polsce już w XV wieku. Po dwustu latach przerwy, w 1968 roku, w Tokarni wznowił go proboszcz ks. prał. Jan Mach.

Wehikuł czasu

Do Tokarni, położonej wśród malowniczych beskidzkich gór, w Niedzielę Palmową przyjeżdżają pielgrzymi z Polski i z zagranicy. Niektórzy nie wyobrażają sobie obchodzić tego święta gdzie indziej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

– Co przyciąga tutaj tych ludzi? Szczerze powiedziawszy, nie mam pojęcia – przyznaje z uśmiechem obecny proboszcz, ks. Robert Pietrzyk. Dodaje: – Prawdą jest, że zainteresowanie naszą procesją z drewnianym Panem Jezusem na osiołku nie słabnie i przyjeżdża mnóstwo pielgrzymów i turystów, którzy chcą zobaczyć ten lokalny, kolorowy folklor. Jest radośnie, głośno, jest wspólna modlitwa i są śpiewy, które składają się na niepowtarzalną atmosferę; zapewne podobnie było w Jerozolimie, gdy witano Pana Jezusa. Parafianie dopowiadają: – Tak, u nas można przenieść się w czasie!

Pan Jezus, Apostołowie i osiołek

Współczesną figurkę Pana Jezusa, na podstawie rzeźby z XV w. znajdującej w się w Muzeum Szołayskich w Krakowie, wykonał ludowy artysta i emerytowany kościelny tokarskiej parafii, Józef Wrona, który w ciągu 51 latach atywności twórczej stworzył ponad 500 prac, w większości poświęconych postaciom Chrystusa, Matki Bożej i świętych. Pan Józef wykonał także figurki dwunastu Apostołów niesionych w procesji oraz Kalwarię Tokarską, znajdującą się na Urbaniej Górze. Jest to zbiór ponad 20 stacji Drogi Krzyżowej oraz kapliczek będących dziełem życia Józefa Wrony. Co roku Kalwarię nawiedza mnóstwo pielgrzymów i turystów, szczególnie w okresie Wielkiego Postu.

Reklama

Konkurs palm

W tradycji Kościoła palma symbolizuje zarówno męczeństwo jak i triumf, a zatem Mękę i chwalebne Zmartwychwstanie Jezusa oraz nieśmiertelność duszy ludzkiej. W Tokarni, w procesji z Panem Jezusem wierni niosą palmy – piękne, wysokie, nieraz nawet na kilkanaście metrów. Przystrajają je misternie bibułowymi kwiatami, różnobarwnymi wstążkami i zielonymi gałązkami bukszpanu. Od dwóch lat (dzięki pomocy Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Tokarni) w parafii wznowiono konkurs palm – oczywiście tylko tych własnoręcznie wykonanych. To łączy pokolenia – mówią tokarzanie. Całe rodziny poświęcają wiele dni na staranne przygotowywanie, ozdabianie palmy. – Warunek jest taki, że z palmą trzeba obejść w procesji wokół kościoła – zaznacza ks. Robert Pietrzyk. Największą do tej pory palmę wykonali państwo Lenartkowie – ich dzieło miało 22,5 m wysokości.

Modlitwa i folklor

W br. zgłoszenia do konkursu palm potrwają do 10 kwietnia. Rozstrzygnięcie odbędzie się w Niedzielę Palmową pół godziny przed Mszą św. o godz. 11. Głównym uroczystościom 14 kwietnia przewodniczyć będzie kard. Stanisław Dziwisz. Procesja z Panem Jezusem na osiołku przejdzie tradycyjnie przed Mszą świętą.

Ponadto, od 6 kwietnia do 3 czerwca w Galerii „Dworek” w Tokarni (niedaleko kościoła parafialnego) będzie można oglądać wystawę „Malarstwo na szkle, rzeźba”, autorstwa Zdzisława Słoniny twórcy ludowego, pochodzącego z niedalekiej Bogdanówki (gm. Tokarnia), a mieszkającego obecnie w Świątnikach Górnych. Na wystawie zostaną zaprezentowane m.in. obrazy przedstawiające tokarskie obrzędy Niedzieli Palmowej. – Do Tokarni przyciągnęła mnie słynna rzeźba Pana Jezusa na osiołku – przyznaje artysta. – Interesowała mnie widowiskowość i kolorystyka procesji, ponieważ zajmuję się również fotografią – mówi pan Zdzisław i dodaje: – Od strony duchowej Niedzielę Palmową w Tokarni przeżywa się inaczej. Idąc w rozmodlonej procesji mamy wrażenie, jakbyśmy uczestniczyli dokładnie w tym, co miało miejsce parę tysięcy lat temu – podsumowuje artysta.

2019-04-03 10:09

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Palma – drzewo niezwykłe

Niedziela wrocławska 14/2023, str. II

[ TEMATY ]

Niedziela Palmowa

Tomasz Lewandowski

Prof. Przemysław Bąbelewski

Prof. Przemysław Bąbelewski

Przez Arabów nazywana jest „królem oazy zanurzającym swe stopy w wodzie, a swoją głowę w ogniu nieba”. Dla chrześcijan to symbol czci, hołdu i triumfu Chrystusa, jest także atrybutem męczenników. Jakim jest drzewem opowiada prof. Przemysław Bąbelewski.

Palma uprawiana w Palestynie za czasów Jezusa, ale także obecnie, to palma daktylowa, po łacinie zwana phoeniks canariensis. Dorasta nawet do 30 metrów wysokości i jest w Ziemi Świętej drzewem owocowym – mówi prof. Przemysław Bąbelewski, wykładowca dendrologii na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. – Tam, gdzie rosły palmy, tam była woda. Udomowiono ją i uprawiano już od czasów starożytności przede wszystkim dla celów pozyskiwania owoców daktyli, które popularne są do dzisiaj. Miałem szczęście być z żoną na pielgrzymce w Ziemi Świętej i jeść świeże miejscowe daktyle. Były po prostu przepyszne: duże, z soczystym słodkim miąższem – dodaje.

CZYTAJ DALEJ

Kapłaństwo - dar Jezusa dla Kościoła

Niedziela legnicka 4/2004

[ TEMATY ]

kapłaństwo

Karol Porwich/Niedziela

Bóg dał światu wielki dar kapłaństwa. On sam wybiera tych, którzy stają się ministrami Jego nieskończonej miłości, którą przekazują wszystkim ludziom. Jezus Chrystus, zanim powrócił do Ojca, ustanowił sakrament kapłaństwa, aby na zawsze zapewnić obecność kapłanów na ziemi.

CZYTAJ DALEJ

Msza Krzyżma. W Chrystusie wzrastamy i przynosimy owoce

2024-03-28 13:30

Archikatedra lubelska

Kapłani są namaszczeni i posłani, aby głosić Chrystusa i dawać świadectwo Ewangelii słowem i życiem - powiedział abp Stanisław Budzik.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję