Reklama

Niedziela Kielecka

Kościół z pałacu i historia łagiewnickiego tryptyku w tle

Balice koło Chmielnika szczycą się historią sięgającą ponad ośmiuset lat, w dziejach miejscowości zapisały się znamienite rody. To stąd pochodzi słynny tryptyk łagiewnicki datowany na ok. 1490 r., namalowany przez artystę z Małopolski, obecnie (od 1953 r.) przechowywany w północnej nawie bazyliki katedralnej w Kielcach. Warto nadmienić, że po prawej stronie na drzwiach tryptyku widnieje postać patrona parafii i kościoła w Balicach – św. Stanisława BM

Niedziela kielecka 36/2017, str. 4

[ TEMATY ]

parafia

TD

Kościół św. Stanisława BM w Balicach powstał z dawnego pałacu

Kościół św. Stanisława BM w Balicach powstał z dawnego pałacu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Parafia jest dużo młodsza, powstała w 1923 r. z macierzystych parafii w Janinie i Gnojnie, erygował ją bp Augustyn Łosiński. Kościół w Balicach powstał z przebudowanego pałacu z XIX wieku. Z pałacem wiąże się ciekawa historia. Karol Tański – zarządzający majątkiem w pobliskich Łagiewnikach – poślubił hrabiankę Helenę Lubieniecką z Balic. Ród Lubienieckich, spokrewniony z Sobieskimi, jest szczególnie zasłużony. Hrabianka Lubieniecka z Łępickich rozpoczęła oświatę wśród tutejszych dzieci wiejskich. Wśród Lubienieckich z Balic byli powstańcy i wielcy patrioci, w tym dziadkowie i matka majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala”. Dodajmy, że Balice jako jedyna chyba wieś w Polsce ma swój sztandar ufundowany na 800-lecie, który nawiązuje do heraldyki rodu Lubienieckich. Poczet sztandarowy obecny jest na wszystkich uroczystościach kościelnych.

Pałacowy skarb trafił do katedry

Helena – panna młoda, otrzymała w darze rodzinną pamiątkę – przepiękny ołtarz Koronowania Matki Bożej. Według tradycji, na którą powołuje się w swoim opisie ks. Jan Wiśniewski, obraz ten miał być używany podczas odsieczy wiedeńskiej. Skarb ten przechowywany był w specjalnie wybudowanej kaplicy pałacowej w Balicach oraz w Łagiewnikach koło Buska-Zdroju. Modlili się tutaj wszyscy mieszkańcy Balic, ponieważ nie było w tym czasie w pobliżu kościoła. Na drzwiach ołtarza Koronowania po prawej stronie widnieje wizerunek św. Stanisława BM. Ukazany jest on w stroju pontyfikalnym, w chwili gdy wskrzesza Piotrowina. Na lewym skrzydle jest św. Wojciech lub Mikołaj. Tryptyk podarowany do katedry kieleckiej przez Antoniego Tarskiego w 1953 r. znajduje się w nawie północnej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Powstaje kopia tryptyku do kościoła

W kościele w Balicach jest jednak miejsce na jego replikę. I taka właśnie powstaje z inicjatywy mieszkańca i przewodniczącego Rady Gminy – Stanisława Wcisłę. Kopię tryptyku od kilku lat przygotowuje Anna Wach z Balic, pomaga jej córka – absolwentka szkoły plastycznej, a wspiera je grupa znajomych. – To piękne, że tryptyk malują mieszkanki Balic – mówi Wcisło i zapowiada, że jest szansa, że replika pięknego ołtarza tak bardzo związanego z historią Balic, zostanie w przyszłym roku ukończona. Chcemy, aby jego wprowadzenie do kościoła było ważnym wydarzeniem nawiązującym do znamienitej historii naszej miejscowości.

Reklama

Wystrój świątyni

W 1923 r. pałac przebudowano do potrzeb kultu. W zachodniej części usytuowano absydę świątyni – w miejsce dawnej sali balowej, sklepionej płaskim stropem, powstała nawa. Dobudowano zakrystię, kruchtę i wysoką wieżę. Relikty dawnego klasycystycznego pałacu pozostały na bramie kościelnej zwieńczonej amforami greckimi w gzymsach i dekoracyjnych motywach zewnętrznych ścian. Rzeźbiarskie motywy i zdobienia ołtarza wykonał Antoni Kenar. Na nawie są polichromie ze sceną Wniebowzięcia NMP, wyobrażeniami wezwań litanijnych do Matki Bożej oraz ewangelicznych scen. Ze współczesnym wystrojem współgrają obrazy: Jezusa Miłosiernego (z fundacji małżonków Mariana i Józefy Wachów), wizerunki św. Siostry Faustyny (z fundacji braci Pawła i Grzegorz Boroniów), bł. ks. Jerzego Popiełuszki, św. Jana Pawła II, sługi Bożego prymasa Stefana Wyszyńskiego oraz św. Maksymiliana Kolbego. Czy wezwanie, jakie otrzymała świątynia, nawiązuje do świętego biskupa i męczennika z tryptyku? Czy istniał jakiś szczególny kult św. Stanisława w Balicach? Nie da się tego ustalić. Faktem jest, że świątynia i parafia w Balicach otrzymała za patrona św. Stanisława, drugą patronką jest Matka Boża Częstochowska, czczona w kopii obrazu w ołtarzu głównym. Zasuwą obrazu jest św. Stanisław BM – obraz współczesny. Biskup Stanisław również ukazany jest w stroju pontyfikalnym z pastorałem w ręku. U dołu namalowano postać Piotrowina.

By ożywić kult Św. Stanisława

Uroczyście obchodzony jest odpust ku czci św. Stanisława. Pragnąc rozbudzić jeszcze bardziej kult do patrona, ks. Stanisław Idziak – nowy proboszcz parafii, zaproponował, aby w pierwszą niedzielę miesiąca odbywało specjalne nabożeństwo ku czci św. Stanisława, a pierwszą pielgrzymkę, jaką odbędzie ze swoimi parafianami, zaplanował do Krakowa i Szczepanowa – śladami patrona kościoła. Takie doświadczenie może przyczynić się do większej popularności wielkiego świętego i patrona Polski wśród mieszkańców.

Reklama

Proboszczowi udało się wprowadzić również inne nabożeństwa. – W każdy piątek wierni gromadzą się na Koronce do Bożego Miłosierdzia. Przyjęło się już środowe nabożeństwo do Matki Bożej Nieustającej Pomocy, które prowadzimy przy odsłoniętym obrazie Pani Jasnogórskiej, znajdującym się w ołtarzu głównym. Proboszcz, jest tutaj zaledwie kilka tygodni, ale od początku spotkał się z ogromną życzliwością swoich parafian. – Czuję ich serdeczność i zaangażowanie w życie parafii – mówi. – Myślę, że ten klimat otwartości to zasługa mojego poprzednika. Pragnę wyrazić ogromną wdzięczność wobec ks. kan. Jana Latały, który przez 24 lata był proboszczem Balic. Przeprowadził szereg remontów wraz z parafianami, dzięki czemu teraz kościół jest zadbany i odnowiony. Ostatnią jego inwestycją było malowanie wnętrza i tych prac doglądał do końca – mówi ks. Stanisław Idziak. Moim zadaniem jest kontynuacja pracy ks. Jana i troska o duchowy rozwój parafian, utwierdzanie ich wiary w tym, co dobre i piękne – dodaje. Nowy proboszcz rozpoczął także remont domu parafialnego. Warto nadmienić, że w planach jest wygospodarowanie przestrzeni na cele spotkań duszpasterskich.

Odpust i dziękczynienie za plony

W parafii istnieją trzy Róże Żywego Różańca, przy ołtarzu służy kilkunastu ministrantów. Duże tradycje mają także strażacy – widoczna w życiu parafialnym i podczas uroczystości – OSP w Balicach i Kotlicach. Druhowie z Kotlic przeżywali ostatnio 60-lecie służby społecznej. Z okazji odpustu Matki Bożej Częstochowskiej 26 sierpnia podczas uroczystej Sumy wierni uczestniczyli w uroczystościach dożynkowych i wprowadzeniu nowego proboszcza. Parafia położona jest na terenie trzech gmin, liczy ok. 1,6 tys. osób, stoi rolnictwem. Palonki, Kotlice, Borzykowa, Kostera, Suskrajowice, Bugaj, Balice, Zawada – to tereny licznych upraw, rolnicy utrzymują się też z hodowli krów mlecznych, uprawy porzeczek, sadownictwa.

W maju mieszkańcy prosili o poświęcenie pól, teraz była okazja do dziękczynienia za plony – mówi proboszcz. W Balicach działa od lat Grono Przyjaciół Seminarium. Być może dlatego parafianie mogą pochwalić się powołaniami zakonnymi. Pochodzą stąd Marek i Piotr Wachowie – franciszkanie pracujący we Włoszech, ks. Marek Połoński – proboszcz Sancygniowa oraz dwie siostry zakonne. Urodził się tutaj też śp. ks. prał. Edward Terlecki.

2017-08-30 12:21

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Św. Stanisław z ołtarza głównego

Niedziela kielecka 4/2016, str. 4-5

[ TEMATY ]

parafia

św. Stanisław

WD

Kościół parafialny w Mniowie

Kościół parafialny w Mniowie

Św. Stanisławowi ze Szczepanowa, biskupowi i męczennikowi – głównemu patronowi Polski dedykowano przed wiekami i współcześnie kilkanaście kościołów na terenie diecezji kieleckiej: w Radziemicach, Balicach, Rakoszynie, Bodzentynie, Sobkowie, Starochęcinach, Świniarach, Tumlinie, Żębocinie, w Kielcach i Nizinach. Tytuł ten przyjęła również świątynia w Mniowie, w dekanacie Łopuszno. Św. Stanisław odbiera tutaj cześć wraz ze św. Teklą, która jest drugą patronką parafii

Zabytkowy, dużych rozmiarów wizerunek św. Stanisława w stroju pontyfikalnym możemy podziwiać w ołtarzu głównym, który stylizowany jest na barokowy. Obraz wyobrażający bp. Stanisława wskrzeszającego Piotrowinę namalował nieznany artysta. Wizerunek jest zasłoną obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem. W zwieńczeniu ołtarza, wspieranego przez cztery rzeźbione, złocone kolumny ustawiono rzeźbę św. Antoniego w otoczeniu dwóch aniołów. Po obu stronach stoją rzeźby św. Wojciecha i św. Stanisława.

CZYTAJ DALEJ

Japonia: ok. 420 tys. rodzimych katolików i ponad pół miliona wiernych-imigrantów

2024-04-23 18:29

[ TEMATY ]

Japonia

Katolik

Karol Porwich/Niedziela

Trwająca obecnie wizyta "ad limina Apostolorum" biskupów japońskich w Watykanie stała się dla misyjnej agencji prasowej Fides okazją do przedstawienia dzisiejszego stanu Kościoła katolickiego w Kraju Kwitnącej Wiśni i krótkiego przypomnienia jego historii. Na koniec 2023 mieszkało tam, według danych oficjalnych, 419414 wiernych, co stanowiło ok. 0,34 proc. ludności kraju wynoszącej ok. 125 mln. Do liczby tej trzeba jeszcze dodać niespełna pół miliona katolików-imigrantów, pochodzących z innych państw azjatyckich, z Ameryki Łacińskiej a nawet z Europy.

Posługę duszpasterską wśród miejscowych wiernych pełni 459 kapłanów diecezjalnych i 761 zakonnych, wspieranych przez 135 braci i 4282 siostry zakonne, a do kapłaństwa przygotowuje się 35 seminarzystów. Kościół w Japonii dzieli się trzy prowincje (metropolie), w których skład wchodzi tyleż archidiecezji i 15 diecezji. Mimo swej niewielkiej liczebności prowadzi on 828 instytucji oświatowo-wychowawczych różnego szczebla (szkoły podstawowe, średnie i wyższe i inne placówki) oraz 653 instytucje dobroczynne. Liczba katolików niestety maleje, gdyż jeszcze 10 lat temu, w 2014, było ich tam ponad 20 tys. więcej (439725). Lekki wzrost odnotowały jedynie diecezje: Saitama, Naha i Nagoja.

CZYTAJ DALEJ

Konkurs fotograficzny na jubileusz 900-lecia

2024-04-24 19:00

[ TEMATY ]

konkurs fotograficzny

diecezja lubuska

Bożena Sztajner/Niedziela

Do końca sierpnia 2024 trwa konkurs fotograficzny z okazji jubileuszu 900-lecia utworzenia diecezji lubuskiej. Czekają atrakcyjne nagrody.

Konkurs jest przeznaczony zarówno dla fotografów amatorów, jak i profesjonalistów z wszystkich parafii naszej diecezji. Jego celem jest uwiecznienie śladów materialnych pozostałych po dawnej diecezji lubuskiej, która istniała od 1124 roku do II połowy XVI wieku.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję