Reklama

Niedziela Kielecka

Żołnierze Wyklęci – inspirują, poruszają

Z dr Dorotą Koczwańską-Kalitą, naczelnikiem Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach, rozmawia Agnieszka Dziarmaga

Niedziela kielecka 9/2016, str. 1, 7

[ TEMATY ]

wywiad

żołnierze wyklęci

TD

Dr Dorota Koczwańska-Kalita, naczelnik kieleckiej Delegatury IPN

Dr Dorota Koczwańska-Kalita,
naczelnik kieleckiej Delegatury IPN

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

AGNIESZKA DZIARMAGA: – Zbliża się 1 marca – Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, który dopiero od 2011 r. wszedł do kanonu polskich rocznic narodowych. Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach rokrocznie przygotowuje obchody, przypominając wciąż mało znane losy Żołnierzy Wyklętych. Jak w tym roku będą one wyglądały?

DR DOROTA KOCZWAŃSKA-KALITA: – Już po raz piąty Polacy w całej Polsce będą spotykać się na uroczystościach poświęconych Żołnierzom Wyklętym. Określenie to zostało sformułowane na początku lat 90. XX wieku w środowisku młodych, którzy chcą przywrócić pamięć należną żołnierzom polskiego zbrojnego podziemia niepodległościowego. W połowie lat 90. XX wieku ludzie, którzy potem założyli Fundację „Pamiętamy”, doprowadzili do powstania pierwszej wystawy pod nazwą Żołnierze Wyklęci. Potem wydano album. Kiedy pod koniec lat 80. XX wieku historycy, tacy jak Janusz Kurtyka, podjęli temat podziemia niepodległościowego, zaczynali od zera. Byli pionierami w porządkowaniu i odkłamywaniu wiedzy o dziejach podziemia niepodległościowego. W tamtych czasach często spotykali się z zarzutami emocjonalnego podejścia do tematu. Dziś możemy powiedzieć, że odnieśli sukces, bo Żołnierze Wyklęci zostali przywróceni pamięci zbiorowej, choć jeszcze długa droga do pełnej wiedzy o nich.
W tym dniu w wielu miastach odbędą się uroczystości, koncerty, wykłady i prezentacje wystaw. Delegatura IPN w Kielcach 29 lutego br. zaprezentuje wystawę pt. „Milcząc, wołają” poświęconą poszukiwaniom szczątków ofiar systemu komunistycznego, zaprosi uczniów szkół na przedpołudniowy pokaz spektaklu „Śmierć rtm. Pileckiego”. Wieczorem, zaraz po otwarciu wystawy, spektakl zostanie zaprezentowany mieszkańcom Kielc. Chcemy zaprosić także uczniów, i nie tylko, do wzięcia udziału w konkursie fotograficznym „Żołnierze Wyklęci – historia, która mnie porusza” (więcej informacji na stronie: www.ipn.gov.pl).
1 marca wraz z władzami województwa przygotowujemy uroczystość pod pomnikiem Armii Krajowej, na którą zapraszamy. Początek o godz. 17.

– Na temat Żołnierzy Wyklętych wciąż są prowadzone badania i kwerendy. Jakie inicjatywy były podejmowane w kieleckiej Delegaturze IPN przez ostatni rok?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

– Tak, badania trwają. Temat ten w okresie PRL należał do wyjątkowo pilnowanych przez cenzurę i w największym stopniu zmanipulowanych. Ta intensywna akcja propagandowa spełniła w dużej mierze oczekiwania komunistów, bowiem tak długo wmawiano Polakom, iż PRL jest kontynuacją niepodległego i suwerennego państwa polskiego, tak długo i konsekwentnie przedstawiając uczestników powojennego podziemia niepodległościowego w sposób skrajnie tendencyjny, iż część społeczeństwa w to uwierzyła, a część przyjmuje ciągle postawę niejednoznaczną. Choć wiadomo, że opcja skupiona wokół PZPR służyła realizacji celów państwa sowieckiego, trudno niektórym kręgom jeszcze dziś wyzwolić się z wpajanych przez lata komunistycznych haseł. I dlatego tak ważne są badania tych zagadnień. Pracownicy Delegatury IPN w Kielcach mają na swoim koncie liczne publikacje i artykuły, a także opracowania dotyczące podziemia niepodległościowego na Kielecczyźnie. Warto tu przypomnieć choćby książkę Ryszarda Śmietanki-Kruszelnickiego „Podziemie niepodległościowe na Kielecczyźnie w latach 1945-1948” czy badania prowadzone w ramach projektu „Śladami zbrodni”. Uczestniczyli w dwóch ważnych przedsięwzięciach ogólnopolskich, które zaowocowały publikacjami w ramach wydawnictwa – „Atlas podziemia niepodległościowego 1944-1956” oraz „Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944-1956. Słownik biograficzny”.

– Upowszechnianie wiedzy o Żołnierzach Wyklętych to także duży projekt edukacyjny. W jaki sposób Delegatura IPN w Kielcach dociera z tym zagadnieniem do szkół?

– Formy przybliżania historii i sylwetek Żołnierzy Wyklętych są bardzo różnorodne. Przede wszystkim prowadzimy wykłady i dyskusje z młodzieżą. Zapraszamy na koncerty, prezentujemy wystawy, organizujemy rajdy śladami powojennego podziemia niepodległościowego, konkursy, projekcje filmów, wydajemy komiksy i książki. Przygotowujemy dodatki do gazet, strony internetowe i audycje radiowe.

– Czy w opinii Pani Naczelnik postawy Żołnierzy Wyklętych mogą inspirować, a może nawet fascynować młode pokolenie Polaków?

– Myślę, że nie tylko mogą, lecz inspirują. Tytuł naszego konkursu fotograficznego „Żołnierze Wyklęci – historia, która mnie porusza”, w pewnym sensie dotyka tego, o co Pani Redaktor pyta. Jest to historia poruszająca w wielu aspektach: męstwa, odwagi, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowej. Ci ludzie byli gotowi do ofiar na rzecz idei niepodległościowej.
Historia Żołnierzy Wyklętych to także opowieść o zakłamaniu i prawdzie, a młodzi są szczególnie na te wartości czuli. Niezłomni do końca, to postawa, która w każdych okolicznościach – nie tylko wojennych – imponuje. Postawy Żołnierzy Wyklętych pokazują także, że walka beznadziejna, walka o sprawę z góry przegraną bynajmniej nie jest walką bez sensu. Wartość walki nie tkwi w szansach zwycięstwa sprawy, w imię której się ją podjęło, ale wartości tej sprawy. Wtedy sprawą była niepodległość naszej Ojczyzny, naszego narodu. Dziś są inne sprawy, ale wartości niezmienne.

2016-02-25 09:59

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Czas skończyć z deptaniem chrześcijańskich sumień

Niedziela Ogólnopolska 1/2013, str. 8-9

[ TEMATY ]

wywiad

abp Wacław Depo

Bożena Sztajner/Niedziela

Abp Wacław Depo

Abp Wacław Depo

KS. IRENEUSZ SKUBIŚ: - Księże Arcybiskupie, proszę pozwolić, że zacznę od moich osobistych wspomnień. W drugiej połowie stycznia 1984 r. przeprowadzałem wywiad z trzecim biskupem częstochowskim - Stefanem Barełą, który był wówczas człowiekiem umierającym. Powiedział wtedy bardzo mocno: „Pamiętajcie, że duszpasterstwo w Polsce musi pozostać duszpasterstwem maryjnym”. Przyjąłem wypowiedź umierającego biskupa jako jego testament. Pamiętam także, że jak miał przyjść do Częstochowy czwarty biskup, pytaliśmy paulinów, jaki to będzie biskup. A oni odpowiadali z całą pewnością, że biskup maryjny. I przyszedł wówczas do Częstochowy bp Stanisław Nowak, rzeczywiście, bardzo oddany Matce Bożej. Gdy w 2011 r. oczekiwaliśmy na piątego biskupa częstochowskiego, otrzymaliśmy wiadomość, że będzie to bp Wacław Depo z diecezji zamojsko-lubaczowskiej. Z okazji pierwszej rocznicy tej nominacji chcieliśmy złożyć uszanowanie pasterzowi maryjnej archidiecezji częstochowskiej, a jednocześnie przypomnieć, że mamy biskupa maryjnego, człowieka bardzo oddanego Matce Bożej Królowej Polski. Czy Ksiądz Arcybiskup zechciałby powiedzieć coś na temat swojej maryjności?

CZYTAJ DALEJ

Dlaczego trzeba spowiadać się przed kapłanem?

2024-03-27 08:03

[ TEMATY ]

spowiedź

Magdalena Pijewska

Skąd wzięła się spowiedź w Kościele? Dlaczego trzeba spowiadać się przed kapłanem? Na czym polega dobrze przeżyta spowiedź? Na te i inne pytania odpowiada nowa książka „Dar przebaczenia. O spowiedzi dla wątpiących” wydana nakładem Wydawnictwa Serafin.

„Dar przebaczenia. O spowiedzi dla wątpiących” to książka wielu autorów. Bogata jest w teksty doświadczonych duchownych: ks. Przemysława Artemiuka, ks. Mariusza Rosika, o. Kazimierza Fryzła CSSR, br. Adama Gęstwy OFMCap, br. Błażeja Strzechmińskiego OFMCap, br. Luisa Dri OFMCap. Nie zabrakło także spojrzenia osoby świeckiej - swoim doświadczeniem podzieliła się publicystka Magdalena Urbańska. Poniżej przedstawiamy fragment książki:

CZYTAJ DALEJ

USA: nowy program nauczania uniwersyteckiego – studiowanie dorobku św. Jana Pawła II

2024-03-28 16:55

[ TEMATY ]

USA

studia

św. Jan Paweł II

Adam Bujak/Biały Kruk

Katolicki Uniwersytet Św. Tomasza w Houstonie w stanie Teksas rozpoczyna 30-godzinny cykl wykładów online, poświęcony życiu św. Jana Pawła II i jego nauczaniu o „godnosci osoby ludzkiej w nawiązaniu do innych ludzi i ostatecznie w odniesieniu do Boga”. Uwieńczeniem kursu będzie uzyskanie stopnia magisterskiego (Master of Arts). Celem nowego programu jest też poznawanie „ojczyzny świętego: kultury i historii Polski”. Na zakończenie przewidziano dwutygodniowy pobyt w naszym kraju, po którym przewodnikami mają być polscy naukowcy, badający dzedzictwo świętego papieża.

Nowy kierunek studiów przeznaczony jest zwłaszcza dla formatorów w różnych zakonach, nauczycieli szkół katolickich i innych specjalistów. Do poznawania życia i dorobku Ojca Świętego zachęca kard. Daniel DiNardo - metropolita Galvestonu-Houstonu, archidiecezji, na której terenie znajduje się uniwersytet. Podkreślił on, że „program ten stwarza wspaniałą okazję do badania spuścizny po świętym Janie Pawle II, głoszonej przezeń obrony godności człowieka i wartości tego, czym jest wolność religijna”. Swoje poparcie dla nowego programu studiów wyrazili też m.in emerytowany arcybiskup Filadelfii Charles Chaput i George Weigel - znany na całym świecie autor książek o papieżu Wojtyle.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję