Reklama

Minęło 100 lat

Niedziela przemyska 6/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Czas i przemijanie jest rzeczywistością tego świata. Przyszłość zawsze pozostaje nieznana, natomiast to, co minęło może być poddane pod ocenę, zreflektowane, może stać się inspiracją na przyszłość. W tym też celu przeżywamy niejednokrotnie rocznice, jubileusze sięgając wstecz, aby uradować się dobrem, za zło przeprosić, a przede wszystkim podziękować Bogu - Dawcy wszelkiego dobra.
Końcem ubiegłego roku minęło sto lat pobytu Sióstr Służebniczek w Przemyślu. Jest to również powód, by wyśpiewać dziękczynne Te Deum laudamus, by sięgnąć nieco w przeszłość na przebytą drogę, bo jak mówi Ojciec Święty Jan Paweł II: "do zbawienia idzie się przez życie na ziemi i trzeba, ażeby to życie było także urządzone po ludzku i po Bożemu".
Trudno byłoby tak określić życie w naszej Ojczyźnie przed stu laty. Ówczesna sytuacja społeczeństwa polskiego, nękanego zaborami, była trudna pod każdym względem, ale nie była to sytuacja pozbawiona nadziei. Głęboko w narodzie tkwiła nieujarzmiona wola życia w wolności. Świadczą o tym nie tylko zrywy powstańcze, ale także coraz bardziej świadoma troska o "młody las", o dzieci, które zawsze są nadzieją na przyszłość. Tą troską było przejętych wielu światłych ludzi tamtych czasów, między innymi bł. Edmund Bojanowski, założyciel Zgromadzenia Sióstr Służebniczek. Działając na terenie Wielkiego Księstwa Poznańskiego nie zacieśnił swojego spojrzenia tylko do terenu zaboru pruskiego. Jako ziemianin i aktywny chrześcijanin wykorzystywał wszystkie możliwości, by cały umiłowany przez niego polski naród dźwigać z nędzy niewoli. Założone przez siebie zgromadzenie widział jako jedno z narzędzi Bożej Opatrzności, której sam zawsze chciał być całkowicie uległy. Przy współpracy z Ojcami Jezuitami ze Śremu udało mu się przeszczepić zgromadzenie na teren Galicji, najpierw do Łańcuta a potem do Starej Wsi koło Brzozowa. Gdy na skutek represji zaborców zaistniała konieczność zerwania wszelkich kontaktów służebniczek galicyjskich z wielkopolskimi, dom w Starej Wsi otrzymał od Założyciela pełną autonomię i stał się siedzibą głównego zarządu oraz odrębnego nowicjatu. Zadania, którym miały się siostry oddawać były jasno określone: służba Bogu i "maluczkim", ubogim, chorym oraz wychowanie dzieci. Gdy po 1873 r. wydana została ustawa o zakładaniu publicznych szkół ludowych oraz o obowiązkowym posyłaniu do nich dzieci w wieku 6-14 lat, stanął przed zgromadzeniem wielki obowiązek przygotowania odpowiednio kwalifikowanych sióstr. Najbardziej sprzyjającym ku temu miejscem okazał się Przemyśl, dzięki przychylności bł. bp. J. Sebastiana Pelczara i Kurii Biskupiej, zwłaszcza Przemyskiej Kapituły z ks. kanonikiem Konstantym Biedą - proboszczem katedry - na czele. Dzięki jego życzliwym zabiegom siostry poszukujące od 1902 r. godziwych warunków bytowych, po kilkukrotnych zmianach mieszkania zamieszkały na stałe w domu wynajętym od Kapituły Przemyskiej przy ul. Kapitulnej 3, znajdującym się w pobliżu katedry. Z tego też względu siostry mogły być przydatne, by zatroszczyć się o czystość bielizny kościelnej i zdobienie ołtarzy. Przejęły więc te obowiązki, które od kilku lat spełniały siostry z odległych o kilkanaście kilometrów Grochowiec.
Zgromadzenie nigdy nie było dzielone na chóry, łączenie więc nauki z prozaiczną pracą, uprawianiem ogrodu, pielęgnowaniem kwiatów do zdobienia ołtarzy nie stanowiło problemu. Siostry świadome swojego powołania otwierały również dom dla wielu potrzebujących wsparcia, zarówno materialnego, jak i duchowego, a takich wielu trafiało za "zieloną bramę". Szczególne okoliczności ku temu stworzyła I wojna światowa, zwłaszcza, gdy przez Przemyśl przesuwał się front wyzwoleńczy. Służebniczki, zmuszone wówczas przez warunki do przerwania kształcenia objęły posługę na posterunku pielęgniarek w wojskowych szpitalach, a także wysyłane były na front do pielęgnowania rannych żołnierzy.
W latach międzywojennych w domu został przywrócony wcześniejszy porządek, kolejne pokolenia sióstr odbywały kursy nauczycielskie, ochroniarskie, zdobywały potrzebne wykształcenie ogólne.
Wybuch II wojny światowej był także dla przemyskiego domu ogromnym wstrząsem, zwłaszcza gdy całe miasto znalazło się pod okupacją bolszewicką, a potem hitlerowską. Niewielki, kilkupokojowy wówczas budynek zamieszkały przez 4 siostry mieścił w swoich ścianach dziesiątki bezdomnych. Jak odnotowano w kronikach, do wigilii w 1939 r. zasiadło w tym domu 45 osób. Przez pewien okres wraz z siostrami mieszkały dwie rodziny żydowskie oraz trzy świeckie kobiety. Jedną z nich była Bronisława Napora, która przyszła do Przemyśla w 1928 r. w poszukiwaniu pracy. Zamieszkała przy siostrach i przeżyła przy nich 75 lat swojego życia, z czego przez 65 lat z wielkim poświęceniem oddawała się pracy przy katedrze. Wielu parafian zapamiętało drobną sylwetkę pani Broni, która na kolanach szorowała posadzkę, aby w bazylice katedralnej było czysto. Z zamiłowaniem pielęgnowała wraz z siostrami kwiaty, którymi ubierały ołtarze. Gdy nie stało jej sił do pracy, po 85 latach życia, ostatnie dziesięć lat poświęciła niemal nieustannej modlitwie. Do końca cieszyła się bardzo dobrą pamięcią i była jak żywa kronika wydarzeń minionych lat. Pamiętała szereg sióstr, które przez ten dom przechodziły pełniąc swoje obowiązki. Dla jednych była to nauka, dla innych prace apostolskie, katechizacja w salkach katechetycznych, a później w szkole czy przedszkolu i ochronce, oraz jak już wspomniano prace w zakrystii. Przy tych zajęciach fizycznych czy umysłowych siostry zdobywały swoją świętość. Dwie spośród nich, a mianowicie s. Roberta Babiak i s. Leonia Nastał zmarły w opinii świętości, a proces beatyfikacyjny jest w toku.
Dom przy ul. Kapitulnej, pomimo ciasnoty, od 1956 r. był siedzibą Zarządu Prowincjalnego. Tu także odbywały się zjazdy formacyjne, dni skupienia dla sióstr i apostolskie spotkania z młodzieżą. W latach 1997-2000 dokonano gruntownej przebudowy i rozbudowy budynku. Ulepszone warunki obecnie umożliwiają organizowanie skupień międzyzakonnych oraz innych grup formacyjnych dla sióstr i osób świeckich, zwłaszcza dla młodzieży. Ponadto po 20 latach przeniesiono na nowo z Prałkowiec do Przemyśla siedzibę Zarządu Prowincjalnego.
Za wszelkie dobro, które dokonało się w tym miejscu przez stuletnią posługę Służebniczek składały siostry dziękczynne Magnificat w dniu 30 grudnia 2002 r. Dziękczynieniu przewodniczył abp Józef Michalik przy udziale ks. kanclerza Józefa Bara, kapłanów współpracowników Kurii Metropolitalnej, oraz księży prałatów, członków Kapituły Przemyskiej z ks. infułatem Stanisławem Zygarowiczem na czele. Przed dziękczynną Mszą św. Ksiądz Arcybiskup poświęcił umieszczoną na zewnętrznej ścianie domu płaskorzeźbę wizerunku Matki Bożej Częstochowskiej z tablicą upamiętniającą peregrynację Kopii Jasnogórskiego Obrazu w archidiecezji przemyskiej oraz stuletni pobyt Sióstr Służebniczek w tym mieście. Następnie zostały poświęcone stacje drogi krzyżowej, znajdujące się na odnowionym murze wewnątrz ogrodu.
Złożone Bogu najszczersze dziękczynienie i uwielbienie uwieńczyło minione sto lat.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

USA: plan dla Gazy

2025-09-30 07:55

[ TEMATY ]

Izrael

Palestyna

Gaza

PAP/EPA/MOHAMMED SABER

Podczas konferencji prasowej Donalda Trumpa i Benjamina Netanjahu 29 września w Waszyngtonie amerykański prezydent poinformował o planie dla Gazy, który ma zakończyć bezprecedensowe cierpienia Palestyńczyków oraz doprowadzić do przekazania przez Hamas Izraelowi żywych i nieżyjących zakładników porwanych podczas bestialskiego pogromu 7 października 2023 roku, w którym zamordowano ponad 1200 Izraelczyków, w tym co najmniej dziesięcioro obywateli polskich.

Straty palestyńskie w wyniku izraelskiej akcji militarnej sięgają już 66 tysięcy zabitych i przez znaczącą część społeczności międzynarodowej określane są mianem zbrodni wojennej i ludobójstwem. Przeciwko takiej retoryce władze Izraela zdecydowanie protestują.
CZYTAJ DALEJ

Św. Hieronim - „princeps exegetarum”, czyli „książę egzegetów”

Niedziela warszawska 40/2003

„Księciem egzegetów” św. Hieronim został nazwany w jednym z dokumentów kościelnych (encyklika Benedykta XV, „Spiritus Paraclitus”). W tym samym dokumencie określa się św. Hieronima także mianem „męża szczególnie katolickiego”, „niezwykłego znawcy Bożego prawa”, „nauczyciela dobrych obyczajów”, „wielkiego doktora”, „świętego doktora” itp.

Św. Hieronim urodził się ok. roku 345, w miasteczku Strydonie położonym niedaleko dzisiejszej Lubliany, stolicy Słowenii. Pierwsze nauki pobierał w rodzinnym Strydonie, a na specjalistyczne studia z retoryki udał się do Rzymu, gdzie też, już jako dojrzewający młodzieniec, przyjął chrzest św., zrywając tym samym z nieco swobodniejszym stylem dotychczasowego życia. Następnie przez kilka lat był urzędnikiem państwowym w Trewirze, ważnym środowisku politycznym ówczesnego cesarstwa. Wrócił jednak niebawem w swoje rodzinne strony, dokładnie do Akwilei, gdzie wstąpił do tamtejszej wspólnoty kapłańskiej - choć sam jeszcze nie został kapłanem - którą kierował biskup Chromacjusz. Tam też usłyszał pewnego razu, co prawda we śnie tylko, bardzo bolesny dla niego zarzut, że ciągle jeszcze „bardziej niż chrześcijaninem jest cycermianem”, co stanowiło aluzję do nieustannego rozczytywania się w pismach autorów pogańskich, a zwłaszcza w traktatach retorycznych i mowach Cycerona. Wziąwszy sobie do serca ten bolesny wyrzut, udał się do pewnej pustelni na Bliski Wschód, dokładnie w okolice dzisiejszego Aleppo w Syrii. Tam właśnie postanowił zapoznać się dokładniej z Pismem Świętym i w tym celu rozpoczął mozolne, wiele razy porzucane i na nowo podejmowane, uczenie się języka hebrajskiego. Wtedy też, jak się wydaje, mając już lat ponad trzydzieści, przyjął święcenia kapłańskie. Ale już po kilku latach znalazł się w Konstantynopolu, gdzie miał okazję słuchać kazań Grzegorza z Nazjanzu i zapoznawać się dokładniej z pismami Orygenesa, którego wiele homilii przełożył z greki na łacinę. Na lata 380-385 przypada pobyt i bardzo ożywiona działalność Hieronima w Rzymie, gdzie prowadził coś w rodzaju duszpasterstwa środowisk inteligencko-twórczych, nawiązując przy tym bardzo serdeczne stosunki z ówczesnym papieżem Damazym, którego stał się nawet osobistym sekretarzem. To właśnie Damazy nie tylko zachęcał Hieronima do poświęcenia się całkowicie pracy nad Biblią, lecz formalnie nakazał mu poprawić starołacińskie tłumaczenie Biblii (Itala). Właśnie ze względu na tę zażyłość z papieżem ikonografia czasów późniejszych ukazuje tego uczonego męża z kapeluszem kardynalskim na głowie lub w ręku, co jest oczywistym anachronizmem, jako że godność kardynała pojawi się w Kościele dopiero około IX w. Po śmierci papieża Damazego Hieronim, uwikławszy się w różne spory z duchowieństwem rzymskim, był zmuszony opuścić Wieczne Miasto. Niektórzy bibliografowie świętego uważają, że u podstaw tych konfliktów znajdowały się niezrealizowane nadzieje Hieronima, że zostanie następcą papieża Damazego. Rzekomo rozczarowany i rozgoryczony Hieronim postanowił opuścić Rzym raz na zawsze. Udał się do Ziemi Świętej, dokładnie w okolice Betlejem, gdzie pozostał do końca swego, pełnego umartwień życia. Jest zazwyczaj pokazywany na obrazkach z wielkim kamieniem, którym uderza się w piersi - oddając się już wyłącznie pracy nad tłumaczeniem i wyjaśnianiem Pisma Świętego, choć na ten czas przypada również powstanie wielu jego pism polemicznych, zwalczających błędy Orygenesa i Pelagiusza. Zwolennicy tego ostatniego zagrażali nawet życiu Hieronima, napadając na miejsce jego zamieszkania, skąd jednak udało mu się zbiec we właściwym czasie. Mimo iż w Ziemi Świętej prowadził Hieronim życie na wpół pustelnicze, to jednak jego głos dawał się słyszeć od czasu do czasu aż na zachodnich krańcach Europy. Jeden z ówczesnych Ojców Kościoła powiedział nawet: „Cały zachód czeka na głowę mnicha z Betlejem, jak suche runo na rosę niebieską” (Paweł Orozjusz). Mamy więc do czynienia z życiem niezwykle bogatym, a dla Kościoła szczególnie pożytecznym właśnie przez prace nad Pismem Świętym. Hieronimowe tłumaczenia Biblii, zwane inaczej Wulgatą, zyskało sobie tak powszechne uznanie, że Sobór Trydencki uznał je za urzędowy tekst Pisma Świętego całego Kościoła. I tak było aż do czasu Soboru Watykańskiego II, który zezwolił na posługiwanie się, zwłaszcza w liturgii, narodowo-nowożytnymi przekładami Pisma Świętego. Proces poprawiania Wulgaty, zapoczątkowany jeszcze na polecenie papieża Piusa X, zakończono pod koniec ubiegłego stulecia. Owocem tych żmudnych prac, prowadzonych głównie przez benedyktynów z opactwa św. Hieronima w Rzymie, jest tak zwana Neo-Wulgata. W dokumentach papieskich, tych, które są jeszcze redagowane po łacinie, Pismo Święte cytuje się właśnie według tłumaczenia Neo-Wulgaty. Jako człowiek odznaczał się Hieronim temperamentem żywym, żeby nie powiedzieć cholerycznym. Jego wypowiedzi, nawet w dyskusjach z przyjaciółmi, były gwałtowne i bardzo niewybredne w słownictwie, którym się posługiwał. Istnieje nawet, nie wiadomo czy do końca historyczna, opowieść o tym, że papież Aleksander III, zapoznając się dokładnie z historią życia i działalnością pisarską Hieronima, poczuł się tą gwałtownością jego charakteru aż zgorszony i postanowił usunąć go z katalogu mężów uważanych za świętych. Rzekomo miały Hieronima uratować przekazy dotyczące umartwionego stylu jego życia, a zwłaszcza ów wspomniany już kamień. Podobno Papież wypowiedział wówczas wielce znaczące zdanie: „Ne lapis iste!” (żeby nie ten kamień). Nie należy Hieronim jednak do szczególnie popularnych świętych. W Rzymie są tylko dwa kościoły pod jego wezwaniem. „W Polsce - pisze ks. W. Zaleski, nasz biograf świętych Pańskich - imię Hieronim należy do rzadziej spotykanych. Nie ma też w Polsce kościołów ani kaplic wystawionych ku swojej czci”. To ostatnie zdanie wymaga już jednak korekty. Od roku 2002 w diecezji warszawsko-praskiej istnieje parafia pod wezwaniem św. Hieronima.
CZYTAJ DALEJ

Nowe informacje o życiu siostry Łucji, uczestniczki objawień fatimskich

2025-09-30 19:10

[ TEMATY ]

objawienia fatimskie

nowe informacje

siostra Łucja

Coimbra – Muzeum S. Łucji/ zdjęcia: Grażyna Kołek

Na rynku wydawniczym w Portugalii pojawiły się dwie publikacje zawierające wspomnienia siostry Łucji dos Santos, karmelitanki bosej, która była jedną z trojga uczestników objawień maryjnych w Fatimie trwających pomiędzy 13 maja i 13 października 1917 roku.

Jedną z nowości jest książka autorstwa siostry Ângeli Coelho, wicepostulatorki procesu beatyfikacyjnego portugalskiej wizjonerki, zatytułowana „Viver na Luz de Deus” (Żyjąc w Bożym świetle). Publikacja, której współautorem jest francuski karmelita bosy o. François Marie Léthel, została wydana przez Edições Carmelo. Rzuca ona nowe światło na życie siostry Łucji.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję